KİRACI İLE EV SAHİBİ ARABULUCUDA ANLAŞACAK

Son yıllarda ev sahipleri ile kiracılar arasında yaşanan uyuşmazlıklar had safhaya ulaşırken kendi aralarında uzlaşamayan taraflar soluğu mahkemelerde alıyor. Mahkemelerde yaşanan yoğunluk nedeniyle uzun süren yargılama süreçleri, dava sürecinde yaşanan belirsizlikler ve mahkeme masrafları ise tarafları maddi ve manevi açıdan bir hayli zorlamakta.

Kira uyuşmazlıkları nedeniyle mahkemelerde yaşanan yoğunluk, kiracılar ile ev sahipleri arasında yaşanan sıkıntıların bir an önce çözüme kavuşturulması amacıyla 1 Eylül 2023 tarihi itibari ile zorunlu arabuluculuk dönemi başladı.

Kira bedelinin tespiti, tahliye zamanı, depozito bedelinin iadesi, kiralananın kullanım şartlarının yeniden belirlenmesi gibi kira sözleşmesinden kaynaklı her türlü ihtilafın çözümü için taraflar mahkemelerin kapısını çalmadan önce zorunlu arabuluculuk sürecine tabi olacak.

Milyonlarca kiracı ve ev sahibini yakından ilgilendiren arabuluculuk sistemi konusunda merak edilen soruları sizler için yanıtlamaya çalıştık.

Arabuluculuk sürecini kim başlatacak

Arabuluculuk sürecini dava açmak isteyen taraf başlatacak. Kira bedelinin tespiti, kira uyarlama davası, kiracı ve kiralayan arasındaki her türlü alacak ve tazminat talebine ilişkin uyuşmazlıklarda dava açmayı düşünen kiracı da mal sahibi de arabuluculuğa başvurabilir. Taşınır ve taşınmaz mallarda ortaklığın giderilmesi ile ilgili uyuşmazlıkları, komşu parsellerle ilgili sorunlar, binada gürültü yapan komşular için de arabulucuya gidilebilecek. Site ve apartman yönetiminin aidat ödememe nedeniyle başlatacakları icra takipleri ve itiraz halinde açılacak davalar öncesinde de arabulucuya gidilmesi zorunlu olacak.

Arabuluculuk başvuruları nereye yapılacak

Arabuluculuk başvuruları dava açılacak yetkili mahkemenin bulunduğu adliyedeki arabuluculuk bürosuna ya da yetkilendirilen sulh hukuk mahkemelerine yapılacak.

Arabuluculuk görüşmelerine kimler katılacak

Görüşmelere öncelikli olarak tarafların yani kiracı ile mal sahibinin bizzat katılarak anlaşmazlığı karşılıklı olarak çözüme kavuşturması arzu edilmekte. Ayrıca bu görüşmelere taraflar dışında avukatları da katılabilmektedir.

Arabuluculuk süreci nasıl işleyecek

Arabulucu, ilk olarak taraflarla ayrı ayrı görüşerek uyuşmazlığa ilişkin bilgileri alır. Ardından her iki tarafında katılımı ile bir toplantı gerçekleştirilir. Arabulucunun uyuşmazlığı en fazla 4 haftada içerisinde çözüme kavuşturması gerekmektedir. Uygun çözüm bulunması halinde anlaşma sağlanır. Arabulucu ve tarafların katılımıyla hazırlanan anlaşma tutanağı imzalanır. Bu tutanak mahkeme kararı niteliği taşır. Örneğin uyuşmazlık konusu kira artışı ile ilgili olarak taraflar anlaşmışlar ise anlaşma sonrası taraflarca aynı hususlarda tekrar dava açılamaz.

Arabuluculuğa başvurmanın maliyeti nedir.

Arabuluculuk hizmeti yapılırken iki saate kadar görüşmeler ücretsiz olarak Adalet Bakanlığı’nın bütçesinden karşılanarak arabulucuya ödenecek olup, iki saati geçen görüşmelerde ise Arabuluculuk Asgari Ücret tarifesine göre taraflarca eşit olarak ödenecektir. Adalet Bakanlığı’nın ödediği ücret dava açılması halinde davada haksız çıkan tarafa yargılama gideri olarak ödetilecek. Taraflar eğer arabulucu huzurunda anlaşırlarsa arabuluculuk ücreti taraflarca eşit şekilde ödenir.

Taraflar arabulucuda anlaşamazsa ne olur

Görüşmelerin ardından taraflar arasında uzlaşı sağlanamazsa ‘‘anlaşamama’’ tutanağı düzenlenir. Bu tutanak da taraflarca imzalanacaktır. Arabulucu bu belgeyi arabuluculuk bürosuna ibraz edecek ve birer örneğini de taraflara verecektir. Bu imzalı tutanak olmadan dava açılamaz. Dava açacak olan taraf bu tutanağı dava dilekçisine ekleyip davasını açabilir.

Arabuluculuk görüşmesine katılmamanın sonucu nedir

Dava açılması durumunda arabulucuya gelmeyen taraf ister haklı ister haksız çıksın, arabulucu ücreti ve yargılama giderinin tamamını ödemek zorunda kaldığı gibi, haklı çıkması halinde lehine vekalet ücretine hükmedilemez.

Anlaşmaya uyulmaması halinde ne yapılabilir

Arabulucu huzurunda anlaşma sağlanmış lakin taraflardan biri anlaşmaya uymuyor ve taahhütlerini yerine getirmiyorsa diğer taraf Arabuluculuk tutanağının kesinleşmesini Sulh Hukuk Mahkemesi’nden sağlatarak kararın icra edilmesini isteyebilir.

Empati ve anlayış

Toplumsal bir soruna dönme eğilimi gösteren kiracı ve ev sahibi çatışmasının Arabuluculuk yolu ile dostane bir şekilde çözüme kavuşturulmasının çok kolay olduğunu gözlemliyoruz yalnızca biraz empati ve anlayışa ihtiyacımız var.