Dünya üzerinde dört mevsimin dördünü de yaşayan ülke sayısı çok azdır. İşte ülkemiz dört mevsimi en güzel şekilde yaşayabilen bir ülke olmanın ötesinde jeopolitik ve coğrafi konumu, ticaret geleneği, tarihsel ve kültürel zenginlikleri, turistik değerleri bakımından tarih boyunca tüm dünyanın çekim merkezi olmuştur.  Yabancı yatırımcılar için tabi ki bu kriterlerin yanında ev sahibi ülkenin güvenilir saydam ve sağlam bir hukuk sisteminin olması en önemli unsurdur. Yatırımcı için yaptığı yatırımın korunması en önemli kriterdir. Dolayısıyla ülkelerde yatırım ve üretimin önünü açacak hususlardan en önemlisi gelişmiş ekonomilerde kabul görmüş hukuk kurallarına uygun hukuki düzenlemelerin varlığıdır. Mevzuatlar uluslararası hukuk normlarına uygunsa işler o ölçüde güvenli ve bir o kadarda kolay olur. Yabancı yatırımcı için de bu önemli bir güvencedir ve o ülkeyi çekim merkezi yapar.

Ülkemizi yabancı yatırımcılar için cazip hale getirmek, döviz ve sıcak para girişini artırmak için   yabancıların Türkiye'den gayrimenkul satın almasına izin veren Mütekabiliyet Yasası, 8 Mayıs 2012 tarihinde 28296 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu değişiklikten, bütün yabancı ülke vatandaşlarının serbestçe Türkiye'den gayrimenkul satın alabilecekleri sonucu doğmamaktadır. 6302 sayılı Kanunun 35. Maddesine göre "Kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, uluslararası ikili ilişkiler yönünden ve ülke menfaatlerinin gerektirdiği hallerde Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen ülkelerin vatandaşı olan yabancı uyruklu gerçek kişiler Türkiye'de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler". 6302 sayılı Kanun'un 35'inci maddesine göre yabancı uyruklu gerçek kişilerin edinecekleri gayrimenkuller ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hakların toplam alanı, özel mülkiyete konu olan ilçe yüz ölçümünün %10 'unu ve kişi başına ülke genelinde 30 hektarı (300 bin m2) geçemeyecektir. Değişiklikten önce yabancıların ülke genelinde alabileceği taşınmazların toplam yüzölçümü 2.5 hektarı (25 bin m2) geçemiyordu. Bununla birlikte yeni düzenlemeye göre Bakanlar Kurulu kişi başına ülke genelinde edinilebilecek 30 hektarı 2 katına kadar arttırmaya yetkili kılınmıştır.

Geçtiğimiz yıl, Resmî Gazete ‘de yayımlanan 106 sayılı kararla yabancıların vatandaşlık alma hakkı kolaylaştırılmıştı. Yeni düzenlemelere göre, Türkiye vatandaşlığına hak kazanmak için öngörülen sabit sermaye tutarı 2 milyon dolardan 500 bin dolara indirildi. Ayrıca Türkiye'de gayrimenkul sahibi yabancıların vatandaşlığa geçişi için gereken asgari taşınmaz bedeli de 1 milyon dolardan 250 bin dolara çekildi. En az 250 bin Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk lirası tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartı ile satın alan yabancı yatırımcılar için vatandaşlık alınabiliyor. Taşınmaz değerinin tespitinde ise değerleme kuruluşunca onaylanmış, piyasa değerini gösterir taşınmaz değerleme raporu aranıyor. Bu raporun da başvuru tarihinden en fazla üç ay öncesine ait olması gerekiyor.

Mütekabiliyet yasasında yapılan düzenlemelerle dünyanın en cazip gayrimenkul pazarlarından ve yabancı yatırımcıların gözdesi olan ülkemizde; 2018 yılında, bir önceki yıla göre 3.885 daha az gayrimenkul satılırken, yabancıya gayrimenkul satışı %29 artarak son 5 yılın en yüksek seviyesine ulaşmış ve 250 bin dolar bedelli gayrimenkul alan yabancılara Türk vatandaşı olma imkânı getirilmesiyle yabancıya satış geçtiğimiz Eylül ayında %151 artışla ilk kez 5 bin sınırını aşmıştır.

Türkiye ‘ye en yüksek talep Körfez ülkelerinden

Türkiye’de gayrimenkul sahibi olmak isteyen yabancılar en çok İstanbul, Antalya, Muğla, Aydın, Bursa, Yalova, Mersin ve Trabzon’u tercih ediyor. Gayrimenkul yatırımı yapan ülke uyrukları incelendiğinde ise 2018 yılında en yüksek satışın Iraklılara yapıldığı görülüyor. Iraklıları sırasıyla, Suudi Arabistan, Rusya, Afganistan, Kuveyt ve İran vatandaşları izliyor.

Türkiye Ortadoğu’nun yükselen yıldızı. Ortadoğu’daki farklı olan tek ülke ve cazibe merkezi bundan dolayı Körfez Ülkelerinden gelen yatırımcıların çoğu Türkiye’yi bilen, yemeklerine, kültürüne aşina, camileri kullanan, zaman zaman seyahat eden kesimden oluşuyor. Körfez ve Arap yatırımcılarının özellikle ofis, konut ve otel sektörlerine ilgi duyduğunun altını çizmek gerekiyor.

Güneye inildiğinde, ağırlıklı Kuzey Avrupalı talebi olmasına rağmen 2008'den beri bu talep azalma eğilimindedir. Yine de en çok gayrimenkul satın alan kesim Kuzey Avrupalılardır. Kuzey Avrupalıların Türkiye’den Gayrimenkul alma motivasyonu emeklilik döneminde daha rahat ve konforlu bir yaşamı tercih etmeleridir. Türkiye’de Emekli maaşları ile kendi ülkelerinde yakalayamadıkları yaşam standardını yakalayabiliyorlar. Ülkemizde Almanya, İrlanda, Hollanda gibi güneşe hasret Avrupa ülkelerinin ağırlığı gözükse de toplamda 92 ülkeden vatandaşın gayrimenkulü bulunuyor.

YABANCILARA MÜLK SATIŞI HEDEFİ 12 MİLYAR DOLAR

Hükümetimiz uluslararası yatırımcıların ilgisini çekebilmek için konuya çok ciddi yaklaşmakta ve çalışmaktadır. 2019 yılı için yabancılara gayrimenkul satışları için 12 milyar dolar hedefi koyan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yabancıya satışını arttırmak ve Türkiye’yi tanıtmak için çalışmalara başlamıştır. Yabancıların ve yurtdışında yaşayan Türklerin Türkiye’den mülk edinmesini kolaylaştırmak amacıyla yurtdışı tanıtım ve satış ofisleri kurulmasını gündeme almıştır.  Bu sayede yabancılar ya da yurtdışında yaşayan Türkler işlemlerini bulundukları ülkeden daha sağlıklı ve hızlı bir biçimde çözümleyebilecek ve böylelikle bu birimlerle vatandaşa mülk edineceği proje ve lokasyonla ilgili doğru bilgi verilerek, vatandaşın yanlış yönlendirilmesinin ve istismar edilmesinin önüne geçilecektir.

Türkiye’yi şaha kaldıracak yapılmış ve yapılacak olan mega projeler ile yabancılara satışların artarak devam edeceği aşikâr. Özellikle Avrupa ve Ortadoğu’da önemli bir cazibe merkezi olan Türkiye, gayrimenkul yatırımları alanında hatırı sayılır bir ülke olmuştur.  Döviz kurlarındaki yükselme, özellikle Avrupalıların konut yatırımı yapmak için Türkiye’yi tercih etmesine sebep olmuştur. Türkiye’deki gayrimenkul yatırımlarının artış göstermesinde, Türk müteahhitlerin yabancıların tercihlerine seslenen gayrimenkul projeleri üretmesi, yurtdışında yapılan tanıtımlar ve fuarlar etkili olmaktadır. Türkiye’de yatırım yapacak yabancı yatırımcılar değerli ya da değerlenecek yerleri tercih etmekte ve gayrimenkul satın alırken, tercihlerini sahil kentlerinden yana kullanmaktadır. Bunun yansıra Sağlık turizmi için son derece uygun olan coğrafyamızda özellikle Avrupa'nın yaşlanan nüfusunu Türkiye çekmek için tarım, termal ve sağlık turizmi nitelikli, konsept projeler üretilmesi gerekmektedir.

Türkiye’nin ve bilhassa İstanbul’un gayrimenkul yatırımı anlamında yurtdışındaki imajı her geçen gün değer kazanmaya devam ederken tüm bu avantajlarının yanı sıra gelişmiş Avrupa pazarlarına yönelmiş başka yatırımları ve yatırımcıları Türkiye’ye çekmek için şeffaflığın artırılması, gayrimenkul geliştiricilerin yabancı yatırımcının beklentisini doğru anlaması ve yönetmesi, gayrimenkul üzerindeki sahipliğin kurumsal yönünün geliştirilmesi için Gayrimenkul sektörü aktörlerine çok büyük sorumluluk düşmektedir.