Bakan Yumaklı, SABAH Gazetesi Ankara Büro sohbetlerinin konuğu oldu. Yumaklı, küresel ısınma ile birlikte tüm dünyanın bir numaralı gündem maddesi haline gelen gıda güvenliği konusunda önemli açıklamalar yaptı. Yumaklı'nın mesajları şöyle:

ÜRÜNLERİN FİYATINA ETKİ EDECEK BİR DURUM YOK

Gıdada arz güvenliği açısından ürünlerin fiyatlarına etki edecek bir husus yok. Bu yıl hububat, turunçgiller başta olmak üzere birçok üründe rekolte fazla. Sadece kuraklık kaynaklı bölgesel bazı sıkıntılar var ama onlar da toplamda Türkiye'yi etkileyecek noktada değil. Zaten biz stok yönetimiyle orayı öngörüyor ve yönetiyoruz şu anda... Gıda enflasyonu daha çok davranışların bozulması, girdilerin artması, beklentilerin değişmesi kaynaklı...

FİYATLAR KENDİ ÇİZGİSİNE DÖNECEK

Depremin etkisini kimse yadsıyamaz. Onun da getirdiği bazı şeyler oldu. Önümüzdeki dönemde, genel ekonominin iyileşmesi ile birlikte bunların hepsinin kendi çizgilerine geri döneceğini düşünüyorum.

BESİCİLİK PANSİYONA DÖNDÜ

Besicilik pansiyona dönmüş; yurtdışından getiriyorsunuz burada 8 ay besliyorsunuz, ondan sonra üst fiyata bunu satıyorsunuz... Seçim döneminde et fiyatları bir haftada 230 hayvanla belirlendi; bizim 17-18 milyon büyükbaş hayvanımız var. Nasıl belirlendi bu? Bir ilde 50 tane hayvan kesildi, 200 liradan, öbürü de '205 liradan' diyerek katıldı, zincirleme gitti. Piyasaya ürün vermediler. O zaman devlet olarak bunu regülasyon kurumlarımızla halletmeye çalışıyoruz.

TÜRKİYE'NİN ET, SÜT PROBLEMİNİ ÇÖZECEĞİZ

Biz Et Süt Kurumu (ESK) ve TİGEM'i entegre ederek bir çalışma başlattık. Bu çalışmanın meyvelerini önümüzdeki dönemde göreceğiz. Türkiye'nin et ve süt problemini çözeceğiz. İki yıl içinde Türkiye'de bunu oluşturacağız ve iki konu artık gündem olmayacak.

776 BİN HEKTAR BOŞ ARAZİ

2 yıl boyunca ekilmeyen arazilerin tespit edilip mülkiyeti ilgili kişilerde kalmak kaydı ile öncelikli o lokasyondan başlayarak isteyenlere kiraya verilmesi, elde edilen kiranın mülk sahiplerinin hesaplarına yatırılması yasası yürürlüğe girmişti. Bunun yönetmelikleri bitti, yayınlanma aşamasında. Hangi arazilerin kullanılmadığının takiplerini tarım il müdürlükleri uydudan takip edecek... 776 bin hektarlık işlenmeyen tarım arazisi tespiti var. Bu arazilerde buğday ve arpa üretimi yapılırsa bir yıllık 1.5 milyon ton üretim ve 9.5 milyar liralık gelire denk geliyor.

ÜRÜN DESENİ BÖYLE BELİRLENECEK

Ürün deseninin belirlenmesi için illerde teknik kurullar oluşturulacak. O ilin bütün durumlarını gözeterek, ziraat odaları, bu işin ticaretini yapanlar, ürün desenine karar verecekler. Bunlar bakanlığa gelecek. Biz de bakanlıkta bütün hepsini birleştirip, ülke planında bunları yeniden değerlendireceğiz. Belirlenen ürün desenine uygun üretim yapan üreticileri destekleyeceğiz.

MAKARNA İHRACATINI AÇTIK

Makarna ihracatını açtık. Yaklaşık bizim tahminlerimize göre bir milyon ton fazlalık vardı... Depoların boşaltması söz konusu oldu. Mısıra yeteri kadar yer açtık. Buğdayın toprak altında depolanması gibi atadan depolama konusunu arkadaşlarımız yeniden açtı. Sorunsuz bir şekilde depolayabiliyorsunuz.

100 TARIM ORGANİZE TARIM BÖLGESİ

Kent tarımı ile üretim ve tüketimi yakınlaştırmamız gerekiyor. Özellikle sera üretimlerinin en büyük girdisi enerji. Bizde de jeotermal enerji var. 5 yıl içerisinde 100 tane organize tarım bölgesi yapacağız. 10 tanesi kısa sürece hizmete girecek.

GÖNEN'E 5 KAT TALEP

Gönen'deki dünyanın en büyük jeotermal ısıtmalı organize tarım bölgesi olacak. Buraya, 5 katı (8 bin hektara 42 bin dekar başvuru) fazla talep geldi. Bu tarımsal üretime ilgiyi gösterir. Orada bir ekosistem oluşacak ve aynı zamanda sıfır atık olmayacak.

TARIMDA YAPAY ZEKA

TÜBİTAK ve Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi'yle yapay zeka teknolojisinde rekolte tahmini konusunda bir çalışma başlattık. Pilot uygulamanın sonuçlarına göre bunu tüm Türkiye'de yaygınlaştıracağız. Aynı zamanda işlenmemiş tarım arazilerinin uydu ve yapay zeka teknolojisiyle tespitini de içerecek şekilde genişleteceğiz.

TAHIL KORİDORU DETAYLARI BELLİ OLACAK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Soçi'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinde 1 milyon ton buğdayın Türkiye'de işlenip un haline getirilerek Afrika'ya sevkiyatı konusunda mutabık kaldılar. Bu konudaki detaylar önümüzdeki günlerde netleşecek.

2023 yılı içerisinde 40 milyar TL destek ödendi sene sonu itibarıyla bu rakam 64 milyar TL'ye çıkacak.

DEPREM BÖLGESİNE BÜYÜKBAŞ YARDIMI

Deprem bölgesinde yaklaşık 43 bin küçükbaş, 5 bin 500 kovan, 500 binin üzerinde kanatlı hayvan dağıtımı yaptık. Büyükbaş hayvan ile ilgili çalışmaya devam ediyoruz. Yakın zamanda verimi yüksek hayvanların dağıtımı başlayacak.

TÜRKİYE GENELİNDE SÜREKLİ DENETİM

Türkiye genelinde eşzamanlı olarak 7 bin 642 personelin katıldığı 55 bine yakın denetim yapıldı. 245 tanesinde sadece uygunsuzluk tespit edildi. Gerekli idari işlemler yapıldı... Bu denetimleri 3'er haftalık periyotlarla sürdüreceğiz. Yarından itibaren farklı sektörlerde denetimler 81 ilde yapılacak. Gıda denetimi konusunda tavizsiz şekilde devam edeceğiz. Zeytin fıçısına çıplak giren vatandaş vardı, bununla ilgili kapatma işlemi gerçekleştirip suç duyurusunda bulunmuştuk... Tüm vatandaşlarımız gönüllü gıda denetçisi olsun.

ORMAN YANGINLARI İNSAN KAYNAKLI

Yangınların yüzde 86'sı insan unsuru kaynaklı. Yüzde 14'ü doğal nedenler. İhmal, dikkatsizlik, boş vermişlik büyük oranda var. Bir şey olmaz tabirinden vazgeçmemiz gerekir. Sabotajlarla ilgili yangınların faillerinin yakalandığına dair İçişleri Bakanlığı'nın açıklaması var.

"SU"DA SIFIR KAYIP DÖNEMİ

"Su verimliliği konusunda bu senenin başında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan Hanımefendinin himayelerinde bir kampanya başlatmıştık. Ancak deprem sebebiyle ara vermek durumunda kalmıştık ama kaldığımız yerden devam edeceğiz. "Suda sıfır kayıp" ilkesini mutlaka yaygınlaştırmamız gerekir. Hem tarımsal üretimde hem evsel kullanımda hem de endüstriyel kullanımda... Yerel idarelerde su kayıp kaçağı yüzde 32, 2033'te bu oranı yaklaşık yüzde 25'e, 2040'ta da yüzde 10'lara düşürmeyi hedefliyoruz."

ZÜBEYDE YALÇIN