Uzmanlar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Suudi Arabistan, Bahreyn ve Katar'a yapacağı ziyaretlerin, ilişkileri siyasal anlamda daha da güçlendireceği ve Türkiye'yi bölgede yaşanan sorunlara müdahalede daha etkin hale getireceğini ifade etti.

Türkiye'nin üretime, Körfez ülkelerinin de yer altı kaynaklarına dayalı ekonomilerinin birbirini tamamlayıcı nitelikte olduğuna dikkati çeken uzmanlar, taraflar arasında ekonomik açıdan gidilecek iş birliklerinin önemli olduğunu vurguladı.

Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Genel Direktörü Prof. Dr. Burhanettin Duran, uluslararası düzenin yeni bir evreye girdiğini ve ABD Başkanı Trump'ın ABD'nin küresel liderlik rolünü değiştirdiğini  söyledi. ABD'nin, hem dünyanın hegemon gücü olmayı hem de Atlantik ittifakının maliyetini üstünden atmak istediğini belirten Duran, bu yönelişin Avrupa'daki güç dengelerini değiştirmekle kalmayıp Ortadoğu'daki gidişatı da  ilgilendireceğini ifade etti.

Trump'ın Ortadoğu'ya "radikallikle mücadele"olarak baktığını dile getiren Duran, bu amaçla "terörü finanse eden ülke olarak gördüğü" İran'ı hedef aldığını vurguladı. Duran, "Obama'nın İran ile yakınlaşma politikasının zıddı olan bir yaklaşım bu. İsrail ve Körfez ülkelerinin kaygılarını dindirecek bir sınırlandırma arayışı. Bütün bunlar bölgemizde ciddi jeopolitik dönüşüm sinyalleri olarak görülmeli." diye konuştu.

Trump'ın bölgeye ilk etkisinin İran'a yönelik uygulamalar üzerinde ve Yemen'de olacağının altını çizen Duran, şöyle devam etti:

"Suriye ve Irak meselesiyle belki daha sonra ilgilenecek. Çünkü İran'ı Suriye ve Irak'ta dengeleme çabası biraz zaman alacaktır ama Yemen'de bir başarı hikayesi yazarak, Körfez ülkeleriyle daha etkili bir iş birliği yürütebilir. Daha sonra da bu başarıyı İran'ı diğer ülkelerde sınırlandırma hamlelerine taşımaya çalışacak. Dolayısıyla Ortadoğu'da yeni bir jeopolitiğe gidiyoruz. Trump Körfez ülkeleriyle ve Mısır gibi bazı otoriter ülkelerle konu bazlı ittifak ilişkisi geliştirecek. Bu ilişkinin İran'dan korkan ülkeler üzerinden yürüyeceği anlaşılıyor. Erdoğan'ın gezisi de tam bu bölgesel kırılmaya gidilirken yapılan, hazırlık diplomasisi diyebileceğimiz bir seyahat.

Hem Astana süreci hem de Trump'ın Körfez ülkeleriyle yakınlaşma çabası içine girdiği bir döneme rastlıyor. Yani yeni döneme hazırlık olarak, ikili ilişkileri bu çerçevede pekiştirme gayreti olarak görülmeli. Ekonomik boyutu da elbette var. Türkiye'nin dış yatırım, sermaye akışı açısından da bir iş birliği arayışı söz konusu. Ancak jeopolitik hazırlık boyutu daha önde."

SETA Ankara Genel Koordinatör Yardımcısı Prof. Dr. Muhittin Ataman da Erdoğan'ın ziyaretiyle son 2 yıldır gelişmeye başlayan ilişkilerin hem ekonomik hem siyasal anlamda daha da güçlendirilmesinin sağlanacağını ifade etti. 

İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Uysal ise Obama'nın Ortadoğu'yu büyük bir kaosa ittiğini ve Trump'ın bölgeyi bu kaostan çıkarıp çıkarmayacağının henüz belli olmadığını söyledi. 

Mısır'daki darbeden sonra Türkiye'nin Körfez ile ilişkilerinin oldukça olumsuz seyrettiğini hatırlatan Uysal, bu ilişkilerin şimdi Suriye ve Yemen krizleri çerçevesinde tekrar düzeldiğini belirtti. Uysal, "Türkiye ve Katar Suriye'deki barış görüşmelerinde önemli iki ülke. Bu ülkeler arasındaki ilişkiler de gelişiyor." diye konuştu.

AA