Momo, şimdilik genellikle video portallarında yurt dışı kullanıcılar tarafından paylaşılıyor. Tabi ki bu içerikler dünya geneline açık paylaşıldığı için Türkiye’den de izlenebiliyor. Videoya denk gelip izlemeye başlayan küçük yaştaki çocuklar, dilini anlamasalar da animasyonlarda kullanılan görsellerden ne istediğini kolayca anlayabiliyorlar.

Bu kan donduran videolarda çocuklardan; jilet, bıçak, çekiç gibi tehlikeli aletlerle kendilerine zarar vermeleri isteniyor ve bunu yapmadıkları takdirde ise onlara ve ailelerine zarar verileceği belirtiliyor.

Yani; 43 yaşındaki Japon heykeltıraş Keisuke Aiso, “Momo öldü, laneti de kalktı. Artık çocuklar rahat edebilir” dese de tehlike devam ediyor.

YOUTUBE'DAN AÇIKLAMA
YouTube sözcüsü, “Medyada yer alan haberlerin aksine, Momo ya da Momo'yu özendiren içeriğe dair hiçbir kanıt yok. Bu tür içerikler kurallarımıza aykırı ve hemen kaldırılır” dedi.

TÜRKİYE’DE DE MİLYONLARCA ÇOCUK TARAFINDAN İZLENİLİYOR
Maalesef benzer şiddet içeriklerinin yer aldığı ve yüz binlerce takipçisinin olduğu video kanalları Türkiye’de de bir hayli fazla. Youtube gibi içerik sağlayıcı dev firmalar kullanıcıdan gelen şikayetlerle kısmen bu tarz videoları engellese de ülkemizde halen ‘milyonlarca izlenen’ birçok video kanalı bulunuyor.

Türkiye’de neredeyse tüm çocuklar tarafından tanınan ünlü çizgi film karakterlerinin oyuncaklarıyla çekilen videolarda, dehşete düşüren yüzlerce şiddet mesajı yer alıyor. Hiç bir sansür ve engellemeyle karşılaşmayan bu içerikleri, çocuk bir kere video izlemeye başladığı andan itibaren otomatik olarak karşısına çıkabiliyor. Bu ‘renkli’ ve ‘canlı’ videolarda seslendirme ve kullanılan müziklerle çocuklar adeta hipnotize ediliyor. Özellikle öğrenme sürecinde olan henüz bebeklikten yeni çıkmış çocuklarda ciddi psikolojik sorunlara neden olabiliyor.

Uzmanlar, “Özellikle çok fazla video yüklenen paylaşım sitelerinin içeriği herhangi biri tarafından izlenmeden yayına alınıyor. Günde milyonlarca dakika video yüklenen sitelerin bununla baş edebilecek insan kaynakları yok. Anne ve babalar, sadece başlığına veya görseline bakarak çocuklarını mobil cihazlarla baş başa bırakmaması gerekiyor” diyerek uyarıda bulunuyor.

Öyle ki; bu video paylaşım sitelerinde çocuklara yönelikmiş gibi hazırlanmış, para kazanma amaçlı oldukça zararlı zararlı videolar yer almaya başladı. Bu tür videolar çocuklara küçük yaşta travma yaşatabilecek niteliktelerdi ve yalnız, çocuklara yönelik içerikleri göstermek için hazırlanan çocuk uygulamalarının güvenli içerik filtrelerinden bile sızabiliyorlar.

Mavi Balina oyunu nedir? 

Mavi Balina, “Mavi Balina Challenge” olarak da bilinen ve birçok ülkede oynanabildiği iddia edilen bir internet oyunudur. İddialara göre oyun 50 bölümden oluşuyor ve son bölümde oyuncunun intihar etmesi isteniyor.

Oyun, ilk olarak 2013 yılında VKontakte isimli sosyal ağda yer alan “ölüm grubu” isimli bir grup üzerinden yayılmaya başladı.Oyun sebebiyle ilk intihar 2015 yılında gerçekleşti.

Oyunu üniversiteden uzaklaştırılan eski bir psikoloji bölümü öğrencisi olan Philipp Budeikin’in yazdığı bilinmektedir. Oyun nedeniyle “en az 16 çocuğu intihar etmeye teşvik etmek” suçundan tutuklanan Budeikin, yaptığı açıklamada “toplumu biyolojik atıklardan temizlemek” amacıyla oyunu yaptığını belirtmiştir.Rus Novoya gazetesine göre oyun nedeniyle gerçekleşen intiharların 130’a ulaştığını belirmiştir.

ÇOCUKLAR NEDEN MAVİ BALİNA OYUNUNA İLGİ GÖSTERİYOR?
Çocukların bu tür oyunları oynamasının sebebinin merak olduğuna değinen Kocaeli Üniversitesi Uygulama ve Araştırma hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Doç. Dr. Nursu Çakın Memik ise, “Mavi Balina, bu tarz bilgisayar oyunları ve bu riskli davranışlar buz dağının görünen kısmı sadece. Altta yatan bir sürü faktör var aslında. ‘Çocuk buna neden ihtiyaç duyuyor, yapabileceği daha sağlıklı neler var?’ sorularını cevaplamak gerekir. Ailenin bunu fark etmesi gerekiyor. O nedenle bu Mavi Balina oyunu merak konusu tabi ki. İnsanlar ismini bile telaffuz etmek istemiyor bazen. Çünkü insanlar bunun üzerinde konuştukça daha çok merak ediyorlar, araştırıyorlar ve kendilerini bu oyunun içinde buluyorlar” şeklide konuştu.

Oyunu çok tehlikeli olduğunu vurgulayan Memik, çocukların bu tür oyunlara yönetiminin nasıl giderileceğine değinerek, “Eğer aile çocuğunun Mavi Balina gibi riskli oyunlar oynadığını fark ediyorsak, mutlaka o ailenin bir uzmandan yardım alması gerektiğini biz öneriyoruz. Çünkü çözümü için sistemli bir şekilde ilerlemek gerekiyor. ‘Bu çocuk neden böyle bir oyunu oynama sebebi duyuyor?’ gibi soruları saptamak lazım ve yavaş yavaş ilerlemek gerekiyor” şeklinde konuştu.

Ebeveynlerin çocuğunun bu tür oyunları nasıl fark edebileceği hakkında bilgi veren Memik, “Eğer çocuk aileden birazda kopuyorsa, biraz daha uzaklaşıyorsa, endişeliyse, gece uykuları bölünüyorsa, özellikle gece bilgisayarda vakit geçiriyorsa anne ve babanın şüphelenmesi lazım. Sürekli anne ve babanın çocuğunun başında olması gerekmiyor ama arada onu takip etmesi, bazı şeylerin farkında olması gerekir. Anne ve baba çocuğu tanıyorsa çocuğundaki değişiklikleri gözlemler” ifadelerine yer verdi.

Çocuğunuzun video paylaşım sitelerindeki sakıncalı videoları görmesini nasıl engellersiniz?

– Çocuğunuzun video paylaşım sitelerinde/dijital oyunlarda karşılaşabileceği zararlı, sakıncalı içerikler ve etkileri konusunda bilinçlenin.

– Çocuğunuza video paylaşım sitelerinde/dijital oyunlarda karşılaşabileceği zararlı, sakıncalı içerikler ve etkilerini açıklayın. İzlediği/oynadığı içeriklerin yaşına uygun olup olmadığını nasıl anlayacağını ve kontrolünü öğretin.

– Video içeriklerini çocuğunuz izlemeden önce izleyin veya ilk önce birlikte seyredin.

– Sürekli izlediği veya yeni izleyeceği videoları listeleyin, denetim altında tutun. Sitelerin otomatik video tavsiye yöntemi ile oluşturduğu listeleri izletmeyin.

– Video paylaşım sitelerinde serbestçe gezinmelerine izin vermeyin.

– Zararlı videoları mutlaka bildirin.

– Zararlı videolarda çıkan reklamları da gördüğünüz sakıncalı video linki ile reklam veren firmaya bildirin.

Ulusal İnternet Güvenliği Dairesi tarafından ailelere gönderilen uyarılarda, “YouTube'un zararlı içeriği izlemesine rağmen, silininceye kadar bunlar binlerce kişiye ulaşılabilir ve silindikten sonra tekrar yüklenebilir” denildi.

DÜNYADA YÜZLERCE ÖRNEĞİ VAR
Arjantin'de 12 yaşındaki bir çocuğun geçen Ağustos'taki intiharı Momo'yla ilişkilendirilmişti.

İngiltere'de beş yaşındaki bir çocuğun ‘çizgi film izlerken beliren Momo'nun talimatıyla saçlarını kesmesi' endişeye neden olmuştu.

Cheltenham kentinde yaşayan Sam Barr adlı bir anne, kızı Jemma'nın saçlarını neden kestiği sorusuna “Momo istedi. Momo bana bundan sonra ne yapmam gerektiğini söyleyecek. Uyurken bir gözünü açık tut” dediğini anlattı.

Barr, “Tanrı'ya şükürler olsun sadece saçlarını kesti. Daha kötüsü olabilirdi” dedi.