Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün resmi ziyaretinin başlayacağı Kırgızistan'da, 1992'den bu yana altyapı, eğitim, sağlık, kültürel iş birliği, iletişim, acil ve insani yardımlar gibi çeşitli alanlarda 761 projeyi hayata geçirdi.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, (TİKA) söz konusu projeleri 117 sağlık, 166 eğitim, 180 diğer altyapı ve hizmetler, 124 ekonomik altyapı ve hizmetler, 80 kültürel iş birliği ve iletişim, 40 su ve su hijyeni, 40 üretim, 14 acil ve insani yardım projesi olarak kayda geçti.

TİKA Bişkek Program Koordinatörü Ali Muslu, Başkanlığın Kırgızistan'ın sosyo-ekonomik olarak kalkınması ve halkın refahı için ülkenin tüm sektörlerine destekte bulunmaya devam ettiğini belirterek, 26 yılda 761 projeyi hayata geçirdiklerini dile getirdi.

Muslu, örnek proje ve faaliyetleriyle dünyada öncü kuruluş olarak dikkat çeken TİKA'dan destek alan ülkelerin başında Kırgızistan'ın geldiğini belirtti.

Sağlık projeleri

TİKA'nın, Kırgızistan'da sağlık sektörünün gelişmesine katkıda bulunduğunu söyleyen Muslu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Kırgızistan'a verdiği bir söz olarak, başkent Bişkek'te "Kırgız-Türk Dostluğu Bişkek Hastanesi" ismini taşıyacak modern bir hastane inşa ettiklerini aktardı.

Muslu, 12 bin metrekare kapalı alanda kurulan 51 yatak kapasiteli hastanede 2 ameliyathane, 3 yoğun bakım, anjiyo ve görüntüleme bölümleri laboratuvarların bulunduğunu ifade ederek, "Hastanede, kardiyoloji, kardiyovasküler cerrahi, genel cerrahi, göğüs hastalıkları, anestezi ve reanimasyon, girişimsel radyoloji, gastroenteroloji branşlarında ileri teşhis ve tedavi hizmetleri sunulacak" bilgisini verdi.

Ülkenin bölgesel kalkınmasıyla ilgili devlet kalkınma programlarına da katkı verdiklerine işaret eden Muslu, ülkenin güneyindeki Oş şehrinde kurdukları günlük 700 hasta kapasiteli Kırgız-Türk Dostluk Hastanesi'nde 2014'te 115 bin kişinin muayene edilerek tedavi aldığını bildirdi.

"Heyelan mağdurları için evler inşa ettik" 

Muslu, Kırgızistan'ın Oş bölgesi Ayu yerleşim biriminde meydana gelen ve 24 kişinin ölümüyle sonuçlanan heyelanda evlerini kaybeden aileler için konut inşası projesini yürürlüğe koyduklarını kaydetti.

Mağdurların barınma sorunuyla ilgili Kırgız makamlarının talebini olumlu değerlendirdiklerini söyleyen Muslu, TİKA'nın heyelan mağdurları için inşa edilen evleri bölgedeki ailelere teslim ettiğini dile getirdi.

Restorasyon projesi

Muslu, Kırgızistan'da tarihi eserlerin restorasyonuna da katkıda bulunduklarını anlatarak, "Kırgızistan'ın Milli Müze binasını restore projesini 2016'da başlattık. Müzenin dış cephesindeki mermer kaplamaları değiştirdik. Müzenin mermer kaplamalarını temizledik. Müzenin teras kaplamasını, korkuluklarını ve camlarını yeniledik" diye konuştu.

Sovyetler Birliği döneminde inşa edilen tarihi müze binasının önündeki Ala Too Meydanı'nda da tüm taş kaplamaları değiştirdiklerini hatırlatan Muslu, Kırgızistan'ın kültür ve tarihine ait zenginlikleri ziyaretçilerle buluşturmayı amaçlayan müzenin açılışının beklendiğini ifade etti.

TİKA, ünlü Kırgız yazarın anısını müzede yaşatacak

Muslu, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı'nın (TÜRKSOY) dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un doğumunun 90. yıl dönümü dolayısıyla 2018 yılını "Aytmatov yılı" ilan ettiğini hatırlattı.

Muslu, dünyanın 40 kütüphanesiyle iş birliği bulunan ve 20 bin metrekarelik alanda 90 farklı dilde 6 milyonu aşkın kitapla yılda 50 bin kişiye hizmet veren Kırgızistan Milli Kütüphanesi'nin TİKA'dan destek gördüğünü dile getirdi.

Kütüphane bünyesinde Cengiz Aytmatov'un adını taşıyacak Kırgız-Türk Kültür Merkezi'ni kurduklarını ifade eden Muslu, TİKA'nın kurduğu bu merkeze Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığının Türk tarihi, edebiyat, sanat, bilimsel kaynak ve ansiklopedilerden oluşan 7 bin kadar eser hediye edeceğine dikkat çekti.

Cengiz Aytmatov Kırgız-Türk Kültür Merkezi'nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan ile Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov'un eşi Aygül Ceenbekova tarafından 2 Eylül'de törenle açılması planlanıyor.