Savunma sanayii, günümüzde ülkelerin dünya üzerindeki otoritelerini belirleyen en öneli unsur haline geldi. Özellikle teknolojik silahlar geliştiren ülkeler, küresel rekabet ortamında stratejik konumlarını güçlendirmeye başladı. 20 yıl önce savunma sanayii alanında göbekten yurt dışına bağlı olan Türkiye, bugün bu alanda söz sahibi ülkeler arasına girdi. Peki 20 yılda bu alanda ne gibi gelişmeler yaşandı?

2002 yılında 5 milyar dolar olan savunma sanayii bütçemiz, bugün 60 milyar dolara (1 trilyon lira) yükseldi. O dönemde 60 proje yürütülürken, bugün bu sayı 700'ü aştı. Bu alanda faaliyet gösteren şirket sayısı 2002'de 60 iken, bugün 1.500'ü aştı. Hayata geçirilen projeler ile birlikte dünyadaki en büyük savunma sanayii şirketleri listesinde 7 Türk şirketi yer almaya başladı. Türk savunma sanayii içinde yerli üretimin payı ise yüzde 80'i geçti.

BAYKAR'IN BAŞARISI ÖNEMLİ

Türkiye 20 yıl öncesine kadar kendi ihtiyacını bile karşılayamazken bugün ciddi bir ihracatçı konumuna geldi. Savunma sanayii ürünü ihraç edilen ürün sayısı 230'a, ülke sayısı ise 170'e çıktı. En fazla ihraç edilen ürünlerin başında ise BAYKAR Makine tarafından üretilen ve dünya sahnesine adeta altın harflerle ismi yazılan insansız hava araçları geldi. Ayda 25 adet SİHA üretilirken, dünyadan da bu ürün için sipariş alınmaya başladı. Azerbaycan, Libya ve Ukrayna'da elde ettiği başarı ile adından söz ettiren Türk İHA ve SİHA'lar bugün 24 ülkeye satılmaya başlanıldı. Avrupa'da İngiltere ve Almanya gibi ülkeler Türk İHA'larına ilgi duyarken, son olarak İtalyanlardan Bayraktar TB2 için talep geldi.

DÜNYA GÜNDEMİNE OTURDUK

Türkiye'nin savunma sanayiinde gösterdiği başarı dünyanın da dikkatini çekti. Geçtiğimiz aylarda yayınlanan The Economist dergisi, Türk savunma sanayiinin her zamankinden daha büyük ve daha fazla kendi kendine yeterli hale geldiğine dikkati çekti. Dergi, Türkiye'nin SİHA programının dışında ilk yerli muharebe tankını, kendi denizaltılarını, insansız saldırı helikopterlerini ve savaş uçaklarını üretmeyi planladığını yazdı. Dergideki "Türkiye silah sektörünün yeni aniden yükseleni" başlıklı yazıda, Türk yapımı SİHA'ların Dağlık Karabağ, Suriye ve Libya'daki savaşlarda yanan Rus yapımı tanklar, kamyonlar ve ağır silahlara izini bıraktığı, Bayraktar TB2'lerin Ukrayna'da da bunu tekrar yapma şansına sahip olabileceği belirtildi. Türkiye'nin "savunmadaki hırslarının" SİHA'ların çok ötesine geçtiği ifade edilen yazıda, ilk hafif uçak gemisi olan 25 bin tonluk TCG Anadolu'nun bu yılın sonlarında hizmete girmesinin planlandığı, geminin TB2'nin daha gelişmiş versiyonu olan Akıncı'yı taşıyacağı vurgulandı. Akıncı'nın Ukrayna motorlarıyla donatıldığı, havadaki ve yerdeki hedefleri vurabildiği anlatıldı.

Kapatby ReklamStore

SAVUNMA PROJELERİ TOPLAM BÜTÇESİ

2002: 5 milyar dolar

2022: 60 milyar dolar

YÜRÜTÜLEN PROJE SAYISI

2002: 60

2022: 700

SAVUNMA SANAYİİNDE FAALİYET GÖSTEREN FİRMALAR

2002: 60

2022: 1.500'ün üzerinde

EN ÇOK ASKERİ HAVA ARACINA SAHİP ÜLKELER

ABD: 13.247

Rusya: 4.173

Çin: 3.285

Hindistan: 2.182

G. Kore: 1.595

Japonya: 1.449

Pakistan: 1.387

Mısır: 1.062

TÜRKİYE: 1.057

Fransa: 1.055

TCG ANADOLU İÇİN GERİ SAYIM

TCG Anadolu gemisi için geri sayım başladı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir geminin test aşamalarının tamamlanmak üzere olduğunu belirterek "TGC Anadolu projesine 2015'te başlanıldı. 2019 yılında denize indirildi, Haziran 2022'de deniz testleri başladı ve yıl sonunda teslim edileceğini söyleyebiliriz" dedi.

DÜNYANIN İLK SİHA GEMİSİ

TCG Anadolu'nun dünyanın ilk SİHA gemisi olduğunu ifade eden Demir "İHA'lar havalanabilecek ve düşman unsurlarını etkisiz hale getirebilecek. SİHA'lar ve helikopterler de bu gemiden havalanabilecek. 50'ye yakın SİHA bulundurulabilecek. Kızılelma ve Hürjet gibi savaş uçaklarının da gemiyle entegrasyonu sağlanacak. Rampanın uzunluğu 50 metre. Dünyada bu ölçekte gemiye sahip olan sadece 12 ülke var" diye konuştu. İstanbul Tuzla'daki Sedef Tersanesinin ana yükleniciliğinde inşa edilen gemi yüzde 71 yerlilik oranına sahip. Gemi afet bölgelerinde de kullanılabilecek.

İHRACATTA REKORA KOŞUYORUZ

Savunma sanayii sektörü 2022'de rekor seviyelere ulaşmanın işaretlerini veriyor. Yılın 9 ayı sonu itibarıyla toplam sektör ihracatı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 42,2 artışla 2 milyar 636 milyon dolara ulaştı. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) verilerine göre Türkiye, şu anda en fazla savunma sanayii ürünü satan ülkeler arasında 2020'de 14, 2021'de ise 11. sıraya yükseldi. 2022'de Türkiye'nin 4 milyar dolar ve üzerinde bir ihracat gerçekleştirmesi muhtemel görünüyor. Türkiye'nin savunma ihracatında kara araçları satışı önemli bir rol oynuyor. Türk üretimi iki binden fazla zırhlı aracın; Katar, Kuveyt, Macaristan, Şili, Özbekistan, Senegal gibi 15 farklı ülkeye ihraç edildiği belirtiliyor. Deniz platformları da önemli ihraç kalemlerinden birini oluşturuyor. İrili ufaklı 100'den fazla deniz taşıtının Ukrayna, Hindistan, Pakistan gibi birçok ülkeye ihracatı gerçekleşti. Hava savunma sanayii ürünlerinde ise ATAK helikopteri, İHA ve SİHA'lar önemli rol oynuyor. Ayrıca Roketsan'ın teknolojik füzeleri de birçok ülke tarafından tercih ediliyor.

Türkiye Gazetesi - KAAN ZENGİNLİ