Fetullahçı Terör Örgütünün (FETÖ) haberleşme programı "Bylock" kullandıkları tespit edilen Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) çalışanı 26 şüpheli hakkında hazırlanan iddianamede, şifreli haberleşme programı "Bylock" ile ilgili şu ana kadar yapılan çalışma ve analizlerle ilgili en kapsamlı bilgiler yer aldı. Buna göre şu ana kadar ulaşılan 215 bin 92 kullanıcıdan, parolası çözümlenebilen kullanıcı sayısının 184 bin 298 olduğu belirtildi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamede, BDDK Destek Hizmetleri Daire Bas?kanlıg?ının, "FETO?/PDY ile bağlantılı oldukları gerekçesiyle 38 kurum çalışanının açığa alındığı ve bunlardan 33'ünün ByLock programını kullandıkları" yönündeki 26 Ağustos 2016 tarihli raporun gönderildiği İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Bürosunun, haklarında daha önce işlem yapılmayan 26 şüpheli hakkında "FETÖ/PDY üyesi olma" isnadıyla soruşturma başlattığı hatırlatıldı.

FETÖ ile ilgili diğer iddianamelerde olduğu gibi, örgütün genel değerlendirmesi, işleyişi, hukuki nitelendirilmesi, amacı, paralel devlet kurma çabaları, hiyerarşik, zihinsel, mali, sosyal ve kültürel yapısı ile yönetim modeli, istihbarat ağı, kullandığı yöntemler ve gelir kaynaklarının başlıklar halinde anlatıldığı iddianamede, delil olarak değerlendirilen ByLock programının teknik analizi yapıldı.

Örgüt üyelerinin acil durumlarda görüşülmesi gereken bir konuyla ilgili, birinci derecede yüz yüze haberleşme yöntemini kullandığı, mecbur kalınmadıkça telefonla görüşme yapılmadığı belirtilen iddianamede, örgütün en önemli haberleşme aracının da mobil telefonlar olduğuna vurgu yapıldı.

İddianamede, terör örgütü mensuplarının kendi adlarına kayıtlı olmayan mobil telefon hatları temin edip, bunları belirli aralıklarla cihazlarıyla birlikte değiştirmelerinin bile legal olduğunu iddia ettikleri faaliyetlerinin illegal oldug?unu ve bunları gizlemeye çalıştıklarını ortaya koymak açısından önemli bir veri olduğu kaydedildi.

Örgu?tu?n u?st du?zey "abi" ve "ablaları"nın, sadece hangi u?lkeye ait oldug?unun go?ru?lebildig?i bas?ka u?lkelerde kayıtlı mobil telefon hatları kullandıkları, yurt dıs?ındaki okullarla irtibat ic?in ise kiralık hatlar vasıtasıyla s?ifreli IP telefon kullandıkları anlatılan iddianamede, mobil veri ile iletis?ime imkan tanıyan Skype, Tango, ByLock, Kakaotalk, WhatsApp ve benzeri programların da du?s?u?k maliyetli olması ve mesajlas?maların s?ifrelenerek korunması sebebiyle sık tercih edilen haberles?me yo?ntem ve aracı olduğu ifade edildi.

"17-25 Aralık sürecinden sonra ByLock kullanımına başlandı"

Örgüt lideriyle çoğunlukla en sağlıklı haberleşme yöntemi olarak kabul edilen canlı kuryeyle haberleşildiği, talimat almak veya faaliyetler hakkında bilgi vermek amacıyla ABD'nin Pensilvanya eyaletine gidilerek o?rgu?t lideriyle yu?z yu?ze go?ru?s?u?ldüğü ve talimatların bizzat liderlerinden alındığı anlatılan iddianamede, "Casusluk s?ebekesi gibi hareket eden ve gizlilig?e bu?yu?k o?nem veren FETO?, o?zellikle 17-25 Aralık su?recinden sonra suc? faaliyeti ic?inde olmanın bilinciyle muhtemel telefon dinlemelerine kars?ı, o gu?ne kadar o?rgu?t ic?i iletis?imde kullandıg?ı programlar terk edilerek, o?rgu?t tarafından gelis?tirilen kriptolu haberles?me programı ByLock'u kullanmaya bas?lamıs?tır." ifadesine yer verildi.

İddianamede, FETÖ elebaşı Fethullah Gülen'in, "Tu?m u?yeler ByLock programı u?zerinden go?ru?s?meler yapsın, normal telefonla go?ru?s?me yapanlar hizmete ihanet etmis? olur" s?eklindeki talimatının ByLock programının o?rgu?t ic?in ne anlama geldig?ini go?stermesi bakımından o?nemli olduğu vurgulanarak, örgüt üyelerinin Gülen'in bu talimatıyla, o?zel bir server u?zerinden yalnızca örgüttekilerin kullanabileceg?i, o?zel bir yazılım olarak u?retilen, üyelerin des?ifre olmadan kendi aralarındaki iletis?imi sag?lama amaçlı, ByLock isimli kriptolu program u?zerinden haberles?meye bas?ladıklarının anlas?ıldığı dile getirildi.

ByLock programının kurulum dosyası olmadan, haricen ya da internet u?zerinden temininin mu?mku?n olmadığı, programa eris?imi o?rgu?t u?yelerinin birbirlerine kurulum dosyasını dijital ortamda vererek sag?ladığı ve bu o?zellig?i nedeniyle de programın o?rgu?te aidiyeti kesin olan bir program olduğu aktarılan iddianamede, bunun da ByLock programına, FETO?/PDY ic?erisinde faaliyet go?stermeyen bir kis?inin ulas?masının mu?mku?n olmadıg?ını gösterdiğine işaret edildi.

"Genellikle ABD üzerinden bağlantı gerçekleşmektedir"

ByLock programının, Bluetooth, flashbellek vb. ile kurulum dosyasını telefona kopyalamayla bas?layan o?zde bir mesajlas?ma programı olduğuna yer verilen iddianamede, giris? s?ifresi olus?turulduktan sonra sisteme Tu?rkiye haricinden bas?ka bir u?lkenin serverı u?zerinden bag?lantı sag?lanabildiği ve bu bag?lantının genellikle ABD u?zerinden gerc?ekles?tiği belirtildi.

İddianamede, ByLock'un sunucusunun Litvanya'da oldug?u, program u?zerinden go?nderilen mesajların, alıcı tarafından silinmemis? ise 24 saat ic?erisinde, sistem tarafından otomatik olarak silindig?i, go?ndericinin mesajı go?nderdikten sonra telefonundan silmesi ve alıcının mesajı okuması durumunda sistemin mesajı otomatik olarak sildiği, gelen mesajlardan telefonların o?zelliklerine go?re ekran go?ru?ntu?su? ve kopyasının alınabildiği anlatıldı.

Programın o?nce I?ngilizce yazılım olarak, daha sonra da Tu?rkc?e yazılım gu?ncellemesi yapılarak "Turquoise" ismiyle tu?m Tu?rkiye'deki örgu?t mensuplarının hizmetine sunulduğu, o?rgu?t tarafından programın Tu?rkc?e- I?ngilizce versiyonlarının kullanıldığı ifade edilen iddianamede, şunlar kaydedildi:

"ByLock ve Turquoise isimli versiyonlar bas?ta App Store ve Play Store olmak u?zere hic?bir mag?azada satıs?a sunulmamakta, o?rgu?t u?yeleri dıs?ında temini mu?mku?n olmamaktadır. Program kullanılmaya bas?landıktan sonra bas?ta o?rgu?tu?n elebas?ısı Fetullah Gülen olmak u?zere o?rgu?tu?n u?st yo?neticilerinin emir ve talimatlarının, bo?lge imamlarına, bo?lge imamları vasıtasıyla il ve ilc?e imam, abi ve dig?er sorumlulara, onların aracılıg?ıyla da tu?m dig?er o?rgu?t mensuplarına ulas?tırıldıg?ı bilinmektedir.

Örgu?tu?n 15 Temmuz 2016 gu?nu? ika ettig?i silahlı kalkışma-darbe tes?ebbu?su? eyleminin hemen akabinde, 'ByLock silinsin, telefonlar formatlansın' talimatını vermesi, sorus?turmalar kapsamında yakalanan tu?m o?rgu?t mensuplarının telefonlarını ya formatlattıklarının ya da yenilediklerinin tespit edilmesi, ByLock programının FETO?/PDY'ye aidiyetini, programı kullananın da o?rgu?te mensubiyetini go?steren en o?nemli karinedir."

İddianamede, ByLock ve uygulama sunucularının ayrıntılı teknik c?alıs?malara tabi tutulduğu, bu c?alıs?malarda uygulamanın teknik tasarımına, mimarisine, is?leyis?ine, aynı is?levi go?ren uygulamalarla benzer ve farklı yo?nlerine, kullanıcı profiline ilis?kin hususların deg?erlendirildiğine vurgu yapılarak, "Google Play?de 2014 yılının bas?larında kullanıma sunulan ve 2016 yılının ilk aylarına kadar c?es?itli versiyonlarla kullanımda bulunan ByLock uygulamasında, kriptolu anlık mesajlas?ma, kriptolu sesli go?ru?s?me, grup mesajlas?maları, dosya paylas?ımı, e-posta iletişimi, arkadas? ekleme o?zellikleri mevcuttur. Uygulama u?zerinden telefon numarası veya ad-soyad ilgileriyle arama yapılarak kullanıcı ve telefon rehberindeki kişilerin de otomatik olarak eklenmesine imkan bulunmamaktadır. Kullanıcıların birbirleriyle ByLock uygulaması u?zerinden iletis?ime gec?ebilmeleri ic?in tarafların birbirlerinin 'kullanıcı adı/kodu' bilgilerini bilmeleri ve her iki tarafın dig?erini arkadas? olarak eklemesi gerekmektedir." denildi.

Darbeye teşebbüs tarihi olan 15 Temmuz 2016'dan o?ncesine dair ByLock uygulamasına ilis?kin ac?ık kaynaklarda yu?ru?tu?len aras?tırmalar sonucunda, uygulamanın Google Play ve Apple Store uygulama marketlerinden yayından kaldırıldığı ve uygulama kurulum dosyalarına eris?imin devam ettig?inin tespit edildiği aktarılan iddianamede, 17 Aralık 2013 ve 17 S?ubat 2016 tarihleri arasında 'ByLock' anahtar kelimesi kullanılarak yapılan Google aramalarına göre, aramaların 7-13 Eylu?l 2014 tarih aralıg?ında tavan yaptıg?ı, 2015 yılının bas?larında inis?e gec?tig?i ve sonraki su?rec?te de tekrar yu?kselis?e gec?medig?inin belirlendiği anlatıldı.

"Bylock'un indirilmesi değil, kullanılma durumu irdelendi"

İddianamede, ByLock uygulamasıyla ilgili Tu?rkiye dıs?ında Fransa, I?ngiltere ve ABD'de de arama yapılmasına rağmen aramaların neredeyse tamamının Tu?rkiye kaynaklı oldug?u, dig?er u?lkelerden yapılan aramaların da o?rgu?tu?n yabancı u?lkelerdeki üyeleri veya Tu?rk kullanıcılar tarafından VPN bag?lantısı ile gerc?ekles?tirildig?inin deg?erlendirildiği kaydedilerek, şu bilgilere yer verildi:

"I?ndirme sayılarının, uygulama sunucusu u?zerinde oldug?u go?ru?len 215 bin 92 adet kullanıcı sayısıyla uyumsuz olmadıg?ı deg?erlendirilmektedir. Nitekim tu?m c?alıs?malarda, bilinc?li veya bilinc?siz indirme deg?il, kullanma durumu irdelenmis?tir. Dolayısıyla, muhtelif indirme rakamlarından ziyade, uygulamaya kayıt olmus? kullanıcıların esas alınması gerekmektedir. Twitter'da, 15 Temmuz 2016 tarihi o?ncesinde ByLock uygulamasına ilis?kin paylas?ımlarda bulunan kullanıcıların bu?yu?k c?og?unlug?unun, FETO?/PDY lehine paylas?ımlarda bulundug?u go?ru?lmu?s?tu?r. Bu durum, kimlig?i tespit edilebilen hesap kullanıcılarının örgüte mu?zahir s?ahıslar olduklarının, kamuoyuna yansımasında o?nce uygulamayı bildiklerinin ve yaygın s?ekilde kullandıklarının go?stergesi olarak deg?erlendirilmis?tir."

"ByLock bilgisine 15 Temmuz'dan önce Ekşisözlük'te de rastlanılmadı"

ByLock uygulamasının, 15 Temmuz'dan önce, belirli sayıda olmak u?zere, Twitter dıs?ındaki c?ok az platformda yer aldıg?ı, Eks?iso?zlu?k, Uludag?so?zlu?k ve I?nciso?zlu?k gibi gu?ncel konuların ve kavramların yog?un olarak paylas?ılıp tartıs?ıldıg?ı platformlarda uygulamayla ilgili herhangi bir bilgiye rastlanılmadığına dikkat çekilen iddianamede, "Toplumda ve hatta teknik konularla ilgili insanlar arasından bilinirlig?i yok denebilecek seviyedeyken, istatistikler go?z o?nu?nde bulunduruldug?unda, dig?er u?lkelere kıyasla Tu?rkiye'den kullanım deg?erlerinin ac?ık, farklı, yu?ksek olması, (dig?er tu?m u?lkelerin toplamından c?ok daha fazla) uygulamanın amacı hakkında fikir veren en o?nemli unsurlar arasında go?ru?lmektedir." değerlendirmesinde bulunuldu.

İdidanamede, iki kullanıcı arasında iletilen verilerin kriptografik algoritması kullanılarak s?ifrelendig?inin belirlendiği, kriptografik algoritmanın bir tu?r ac?ık anahtarlı/asimetrik s?ifreleme algoritması olduğu ve biri gizli dig?eri ac?ık olmak kaydıyla iki adet anahtar kullanarak s?ifreleme yaptığı ifade edilirken, şöyle devam edildi:

"Uygulama sunucusunu yo?neten s?ahsın, uygulamanın hizmet sunucuyu ve IP adreslerini kiralama yo?ntemi ile temin ettig?i, so?z konusu hizmetlere ait bedelleri aylık ve u?c? aylık aralıklarla o?dedig?i, bu is?lemleri dashjhon@yandx.com adlı elektronik posta adresi u?zerinden gerc?ekles?tirdig?i tespit edilmis?tir. Bahsi gec?en sunucunun, Litvanya?da hizmet veren 'Baltic Servers' isimli firmanın kiraladıg?ı sunuculardan biri oldug?u go?ru?lmu?s?tu?r."

Uygulama sunucusu yo?neticisinin, uygulamayı kullananların tespitini nispeten zorlas?tırmak amacıyla 8 adet ilave IP adresi kiraladığı ve 15 Kasım 2014'te uygulama ic?in ac?tıg?ı bir web sayfasında, Ortadog?u'dan gelen bazı IP adreslerinin uygulamaya eris?imini engelledig?ini duyurduğu anlatılan iddianamede, "Uygulama sunucularına yo?nelik yu?ru?tu?len teknik incelemeler neticesinde elde edilen bilgilerle, s?ahsın engelleme is?lemini 17 Kasım 2014 tarihinde yaptıg?ı, fakat 15 Kasım 2014 tarihinden o?nceki eris?im log kayıtlarını veri tabanından sildig?i tespit edilmis?tir. Engelleme is?lemine konu IP adreslerinin tamamına yakınının Tu?rkiye IP adresleri aralıg?ında oldug?u, dolayısıyla s?ahsın, ac?ıklamalarında, 'Ortadog?u' derken aslında o?zellikle Tu?rkiye'den gelen bag?lantıları engellemeye yo?nelik bir c?alıs?mada bulundug?u anlas?ılmıs?tır. Bu yo?ntemle uygulamayı kullananların tespitinin o?nu?ne gec?ilmesini amac?layan kurgusal bas?ka bir tedbir alındıg?ı deg?erlendirilmektedir." denildi.

"1 milyon 218 bin 784 c?ag?rı, 17 milyon 169 bin 632 mesajlas?ma"

İddianamede, uygulama sunucusu yo?neticisinin gerc?ekles?tirdig?i IP engellemesinin, Tu?rkiye'deki kullanıcılarının uygulamaya eris?imlerini engellemekten ziyade, kullanıcıların VPN kullanılması sonucunda gerc?ek IP adresleri ile sunucuya bag?lanmalarının tespit edilmesini o?nlemeyi amac?ladıg?ı sonucuna varıldığı anlatılarak, yu?ru?tu?len c?alıs?malar sonucunda ByLock uygulama sunucusundaki veri tabanı dosyaları, sunucu yo?neticisi tarafından girilen komutlar ve sunucuda c?alıs?an yazılım dosyalarının elde edildiği belirtildi.

İddianamede, ByLock uygulaması üzerinde yapılan çalışmalar sonucu, bütün çağrı hareketleri, mesajlaşma, mailleşme ve rehber bilgileri tablolarına ilişkin elde edilen şu verilere de yer verildi:

"Uygulamaya kayıt olan kullanıcı sayısı 215 bin 92, parolası ço?zu?mlenebilen kullanıcı sayısı (ço?zu?mleme is?lemi devam etmektedir) 184 bin 298, olus?turulmus? toplam grup sayısı 31 bin 886, toplam mesaj ic?erig?i (go?nderilen ve alınan bu?tu?n mesajlar) 17 milyon 169 bin 632, ço?zu?mlenen mesaj ic?erig?i (ço?zu?mleme is?lemi devam etmektedir) 15 milyon 520 bin 552, verilerdeki toplam e-posta ic?erig?i 3 milyon 158 bin 388, ço?zu?mlenen e-posta ic?erig?i (ço?zu?mleme is?lemi devam etmektedir) 2 milyon 293 bin 518, an az bir kez mesaj atmıs? ve/veya almıs? şahıs sayısı 60 bin 473, sesli go?ru?s?meyi kullanan şahıs sayısı 78 bin 165, sadece sesli iletis?im ic?in kullanan şahıs sayısı 46 bin 799."

Uygulamayı gelis?tiren ve kullanıma sunan s?ahsın, daha o?nce yaptıg?ı is?lere ilis?kin referansları ile erişilebilir iletişim bilgilerinin bulunmadıg?ı, sekto?rdeki gec?mis?inin belirsizlik arz ettig?i, kullanıcı sayısını artırmayı, ticari deg?er haline gelmeyi hedeflemedig?i ve uygulamanın tanıtılmasına yo?nelik giris?imlerinin olmadığı vurgulanan iddianamede, şunlar kaydedildi:

"Kullanıcı adlarının, grup isimlerinin ve c?o?zu?mlenen s?ifrelerin ve içeriklerin bu?yu?k c?og?unlug?unun Tu?rkc?e ifadelerden olus?ması, uygulama sunucusu yo?neticisinin gerc?ekles?tirdiği engellemelerin tamamına yakının Tu?rkiye IP adreslerine yo?nelik olması, Tu?rkiye'de kullanıcıların uygulamaya eris?iminin, VPN vasıtasıyla gerc?ekles?tirilmesine zorlanması, Google u?zerinden gerc?ekles?tirilen aramaların neredeyse tamamının Tu?rkiye'deki kullanıcılar tarafından gerc?ekles?tirilmesi, ülkedeki IP adreslerinden eris?imin engellendig?i tarih itibariyle uygulamaya yo?nelik Google aramalarında bu?yu?k bir artıs? olması, uygulamayla ilişkili internet kaynaklı yayınların c?og?unlukla sahte hesaplar u?zerinden FETO?/PDY lehine paylas?ımlarda bulunulması, 200 bini as?kın kullanıcı kitlesine sahip ByLock'un 15 Temmuz darbe girişimi o?ncesinde ne Tu?rk kamuoyu ne de yabancılar tarafından bilinmemesi/tanınmaması hususları birlikte deg?erlendirildig?inde, bu uygulamanın global bir uygulama maskesi altında, FETO?/PDY mensuplarının kullanımına sunuldug?u anlas?ılmıs?tır."

"38 haneye varan parolalar kullanmışlar"

İddianamede, ByLock uygulamasını kullanan örgüt mensuplarının kendilerini gizlemek amacıyla çok uzun haneli parolalar belirlediğine de işaret edilen iddianamede, şöyle denildi:

"Örneg?in c?o?zu?mu? tamamlanan veriler arasında 38 haneye varan parolaların yer aldıg?ı ve c?o?zu?mu? tamamlanan parolaların yarısından fazlasının 9 hane ve u?zerinde karakter ic?erdig?i, belirli bir tarihten sonra uygulamanın Android market veya Apple Store'dan indirilmesi yerine, kullanıcıların cihazlarına manuel olarak yu?klendig?i, uygulamaya kayıt esnasında gerc?ek isimlerin 'kullanıcı adı' olarak belirlenmedig?i, haberles?me ic?eriklerinde ve uygulamadaki arkadas? listelerinde kis?ilerin gerc?ek bilgileri yerine o?rgu?t ic?erisindeki kod adlarına yer verildig?i go?ru?lmu?s?tu?r. Elde edilen ve c?o?zu?mleme is?lemleri tamamlanan mesajlas?ma ic?eriklerinin tamamına yakınının FETO?/PDY unsurlarına ait o?rgu?tsel temas ve faaliyetleri ic?erdig?i ve o?rgu?te ait jargonla o?rtu?s?tu?g?u? go?ru?lmu?s?tu?r.

FETO?/PDY unsurlarınca gerc?ekles?tirilen 15 Temmuz 2016 askeri darbe giris?imi sonrasında adli kontrol is?lemlerine (go?zaltı, tutuklama, yakalama vb.) tabi tutulan o?rgu?t mensuplarının ifadelerinden, 2014 yılının bas?langıcında FETO?/PDY o?rgu?t u?yeleri tarafından o?rgu?tsel haberles?me aracı olarak kullanıldıg?ı anlas?ılmıs?tır. İzah edilen durumların hepsi birlikte deg?erlendirildig?inde, ByLock uygulamasının, global bir uygulama go?ru?ntu?su? altında mu?nhasıran FETO?/PDY silahlı tero?r o?rgu?tu? mensuplarının kullanımına sunuldug?u sonucuna varılmaktadır."

İddianamede, bu programı kullandıkları tespit edilen BDDK görevlisi şüphelilerin eylemlerine de yer verildi.

Kurumda bas?kan mu?s?aviri olarak go?rev yapan tutuklu s?u?phelilerden Murat Türker'in, FETO?/PDY mensupları arasında haberles?meyi sag?lamak, o?rgu?t lider ve yo?neticilerinin emir ve talimatlarını aktarmak ic?in gelis?tirip kullandıg?ı, kriptolu haberleşme programı ByLock'u adına kayıtlı hat u?zerinden 12 Ağustos 2014 tarihinde indirdiği ve yog?un kullanım kars?ılıg?ı turuncu renk grubuyla kullandıg?ı belirtildi.

İddianamede, örgu?tle bağlantılı oldug?u gerekc?esiyle kurumundan ihrac? edilen ve bu gerekc?eyle hakkında suc? ihbarı yapılan s?u?pheli Türker'in o?rgu?t lider ve yo?neticilerinden so?z konusu program u?zerinden emir ve talimat alarak su?reklilik ve etkinlik arz edecek s?ekilde o?rgu?tu?n hiyerars?ik yapısı ic?erisinde yer almak suretiyle u?zerine atılı, "silahlı terör örgütü üyeliği" suçunu gerçekleştirdiği dile getirildi.

Diğer şüphelilerin de örgüt yöneticilerinin emir ve talimatlarını aktarmak için bu programı çeşitli tarihlerde telefonlarına indirdikleri ve örgütün hiyerarşik yapısı içinde aynı suçu işledikleri belirtilen iddianamede, ifadesi alınamayan firari 5 şüpheli haricinde BDDK görevlisi tutuklu 21 şüphelinin, ifadelerinde ByLock programını telefonlarına indirip kullanmadıkları ve örgütle bir ilgilerinin olmadığı yönünde beyanlarda bulunduğu kaydedildi. 


AA