PİYASALAR

  • BIST 1009079.973.1%
  • ALTIN2325.0990.78%
  • DOLAR32.3480.27%
  • EURO34.9470%
  • STERLİN40.7780.94%
  1. HABERLER

  2. Enerjide stratejik ülke
Enerjide stratejik ülke

Enerjide stratejik ülke

A+A-

Coğrafi konumunun Türkiye'ye sağladığı avantaj, en fazla enerji alanında öne çıkmaya başladı. Stratejik bir avantaj söz konusu. Bu avantaj, Türkiye'ye hem kendi enerji ihtiyacını uygun şartlarda sağlama imkânını veriyor, hem de Avrupa ve Balkan ülkelerinin enerji arz güvenliğinde Türkiye'yi öne çıkarıyor.

Türkiye'nin enerji kaynaklarına sahip ülkeler, yani Hazar, Ortadoğu, Doğu Akdeniz bölgesinde bulunan ülkeler ile enerji talep eden başta da Avrupa kıtası ülkeleri arasında köprü ülke olma özelliği var. Ancak, sadece köprü, yani ulaşımı sağlayacak ülke olması Türkiye için yeterli değil. Bu konuyu ısrarla söylüyorum, çünkü Türkiye coğrafi avantajını stratejik olarak kullanırsa hem transit ülke hem de enerjide ticaret merkezi olabilir, olmalıdır.

Çünkü coğrafi konumun, ulaşmak istediğimiz ekonomik hedefler için tek başına yeterli olmadığını geçmişte tecrübe ettik. Enerjide atılacak adımlar, Türkiye'nin bölgede ekonomik ve siyasi gücünü de artıracak. Dolayısıyla, siyasi ve ekonomik gündemde en üst sıralarda hangi başlık olursa olsun, değişmeyen ve değişmeyecek olan sabit başlık, enerji olmalıdır.

Hazar, Ortadoğu, Doğu Akdeniz bölgesindeki ülkeler dünyadaki enerji kaynaklarının üçte ikisine sahip. Avrupa kıtası ise enerji tüketiminde dünyada ikinci sırada. İki değişken arasında, yani tüketici ve üretici değişkenleri arasındaki güvenli ilişkiyi tesis edecek sabit bir değişkene ihtiyaç var.
Enerji kaynaklarına sahiplik önemli bir zenginlik ve stratejik önemlilik taşıyorsa da, bu enerji kaynaklarını tüketici ülkelere ulaştırmak sahiplikten daha önemli. Tek başına enerji kaynağına sahip olmanın ekonomik değere dönüşmediğinin örneğini İran'da görmüştük.
Tabi bir de petrol fiyatlarının düşmesiyle birlikte, doğalgaz fiyatlarının petrole göre değişmesi gerçeği var. Böyle bir durumda, uluslararası rekabette üstünlük sağlamak ve doğalgazı uluslararası piyasalara ulaştırmak için kullanılacak rotanın düşük maliyetli olması, enerji sahibi ülkelerin rekabetini de belirliyor.

Bu açıdan bakıldığında, doğalgazın tüketici ülkelere ulaştırılması için en güvenlikli ve uygun maliyetle taşınabilirliğini sağlayan rotanın Türkiye rotası olduğu açık. Avrupa'ya hem boru hatlarıyla ulaştırılacak doğalgaz ve ham petrol hem de İstanbul ve Çanakkale boğazlarından ulaştırılan petrol, Türkiye'nin enerji ticaretinde transit ve merkez ülke rolünü güçlendiriyor.

Enerji Ticaretinde Merkez Olmak
Bunu yalnızca biz de söylemiyoruz. Türkiye'nin enerji ticaretinde önemli bir konumda olduğunu, geçmişte enerji denklemini kuranlar ve Türkiye'yi bu denklemde görmek istemeyenler bile artık kabul ediyor ve bu durumu açıkça dile getirmeye başladılar.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) tarafından yayınlanan raporda, Türkiye'nin, Avrupa'ya petrol ve doğalgaz kaynaklarını transfer etmek açısından gittikçe yükselen ve stratejik konuma sahip bir ülke olduğu açıkça dile getiriliyor. Tabi bu raporda yalnızca kaynakların transferinden bahsediliyor. Çünkü, beklenen ve istenen o. Türkiye'nin transfer eden ülke konumuyla yetinmesi.
Ancak, Türkiye için bunun yeterli olmadığını, olmaması gerektiğini, bunun bir ulusal politika gibi takip edilmesi ve izlenmesi gerektiği çok açık. Türkiye yalnız enerjide transit ülke değil, enerjide ticaret merkezi de olacak.

Bu hedef, sadece doğalgazla da sınırlı değil. Sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG), enerji kaynakları arasında her geçen gün popülaritesi artıyor. Dünyanın en büyük LNG ihracatçısı Katar ile Türkiye arasında gelişen ve hızla ilerleyen bir işbirliği söz konusu.
Katar'ın yanısıra, diğer LNG ihracatçısı ülkelerle de bir işbirliği sürecine girilmesi ve bu işbirliğinin anlaşmalarla somut hale gelmesi, Türkiye'ye enerjide geçiş ülkesi olmaktan çok, enerjide ticaret merkezi olma profilini kazandıracak. LNG'nin transferi ve sıvılaştırılmış doğal gazın yeniden gaza çevrilmesi için, gereken terminal ve depoların, yani fiziksel şartların ve altyapının hazırlanma süreci hızlandırılmalı.

Eğer enerjide stratejik bir ülke hedefinden bahsediyorsak, enerji kaynaklarından boru hatlarına, terminallerden nükleer santrallere, ülkelerle işbirliğinden enerji borsasına kadar, enerjiyle ilgili tüm değişkenler sistemde, birbirini olumlu etkileyecek şekilde yer almalı.
LNG de, doğalgaz boru hatları da, nükleer de, Enerji Borsası da, Türkiye'yi enerji ticaretinde merkez ülke olma hedefine taşıyacak yolun kilometre taşlarından.

YENİ ŞAFAK
Önceki ve Sonraki Haberler

HABERE YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.