Tarım, hayvancılık, kozmetik, ilaç sanayisi gibi birçok alanda kullanılan ve Elbistan ilçesinde 1,8 milyar tonluk rezervi tespit edilen leonardit madeninin ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.

Linyitin kömürleşme esnasında yüksek oranda oksidasyona uğramasıyla oluşan ve içerdiği yüksek orandaki hümik asitlerden dolayı çok iyi bir toprak düzenleyici olan leonardidin ülke ekonomisine katkı sağlaması için çalışmalara başlandı.

Elbistan Belediye Başkanı Mehmet Gürbüz, AA muhabirine, leonardidin milyonlarca yıl önce toprak altında kalmış organik maddelerin doğal yollarla fosilleşmiş hali olduğunu, yüksek oranda karbon, magnezyum, potasyum ve hümik asit içerdiğini anlattı.

Bu ürünün bütün dünyaya, tarım üreticilerine kazandırılmasıyla ilgili çaba sarf edilmesi gerektiğini, yurt içinden ve dışından çok sayıda firmayla leonardidin organik gübreye dönüştürülmesiyle ilgili görüşmeler yaptıklarını aktaran Gürbüz şöyle konuştu:

"Yerel idareler olarak bunun çalışmalarını başlattık, inşallah Bakanlığımız ve hükûmetimizin vereceği destekler ile öncelikle kent ekonomisine, ülke ekonomisine ve bütün dünyaya can simidi olabilecek bir keşif. Elbistan'daki kömür rezervi enerji üretiminde kullanılan bir rezerv ve dünyanın en büyük 3'üncü rezervi. Bununla beraber kömürün üzerindeki bu değerin aynı zamanda tarımda da kullanılabiliyor olması bizim için çok büyük bir değer. Ben buradan üretici firmalarımıza çağrıda bulunmak istiyorum. Gelin hep birlikte leonardidi bütün dünya tarımına kazandıralım. Elde ettiğimiz birincil ürünlerde rekoltenin artmasıyla beraber ikinci ürünü de elde etme imkanına kavuşalım."

Söz konusu rezervin bir an önce tarıma kazandırılması için çalışmaların ivedilikle başlatılması gerektiğini vurgulayan Gürbüz, "Dünyadaki tarımsal üretim sıkıntıdayken belki tarımsal ürünlerin yeniden yorumlanmasıyla ilgili bir imkan sağlamış olacağız. Dünya tarımı için çok değerli olan bu keşfin bir an önce endüstriyel üretime dönüşmesi ve organik gübre halinde bütün dünyaya pazarlanması gerekiyor." ifadesini kullandı.

Gübre kullanımını azaltıyor

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadir Saltalı da leonardidin milyonlarca yıl su ortamlarında bitkisel ve hayvansal atıkların birikimiyle oluşan organik kökenli bir materyal olduğunu söyledi.

Tarım ve Orman Bakanlığının organik ve mineral gübre yönetmeliğinde leonardidi "bir toprak düzenleyici ve iyileştirici bir materyal" olarak tanımlandığını aktaran Saltalı, topraktaki canlıların yegane besin ve enerji kaynağının organik materyaller olduğuna dikkati çekti.

Söz konusu madenin kullanımıyla gübre kullanımının azalıp bitki veriminin arttığına işaret eden Saltalı, "Türkiye'de leonardit rezervinin yaklaşık yüzde 80-90'ı Afşin-Elbistan Termik Santrali havzasında olduğunu düşünüyoruz. Bu bölgede yapılan araştırmalarda 4,8 milyar ton gidya, 4,2 milyar ton kömür var leonardit bu grup içerisinde vurgulanmıyor. Ancak yaptığımız incelemelerde bu bölgedeki leonardit rezervinin yaklaşık 1,8 milyar ton olduğunu tahmin ediyoruz." diye konuştu.

Yıllık 500 milyon liralık tasarruf

Bölgedeki leonardidin uzun süreden bu yana enerji sektöründe kullanıldığını hatırlatan Saltalı, söz konusu kaynağın tarım sektörüne transferi halinde yıllık yaklaşık 500 milyon lira civarında tasarruf sağlanabileceğini söyledi.

Saltalı, bu madenden aynı zamanda toprak iyileştiricisi olan humik asit elde edildiğini, humik asit üretiminin de devreye alınması halinde tarım sektörüne çok büyük katkı sağlanacağını düşündüğünü dile getirdi.

Yaklaşık 15 yıldır bölgede bilimsel araştırmalar yaptıklarını dile getiren Saltalı şunları kaydetti:

"Buradaki ana sıkıntı maden yönetmeliğinde leonardidi bir enerji ham maddesi olarak sınıflandırıyorlar. Enerji üretim alanlarında termik santrallerinde daha kaliteli olan linyit ile kalitesi düşük olan leonardit karıştırılarak kullanılıyor yani yakılıyor. İlgili bakanlıklar nezdinde girişimde bulunduk. Buradaki leonardidin sadece enerji ham maddesi değil endüstriyel ham madde gurubuna alınması konusunda da bilgiler verdik. Bu konuda leonardidin endüstriyel ham madde grubuna alınmasıyla ilgili yönetmelik revizyonu olduğunu da biliyoruz. Fosforlu gübrelerin yüzde 95 oranında ham maddesini dışarıdan alıyoruz. Azotlu gübrenin üretiminde doğal gaz kullanılıyor biz doğal gazı dışarıdan alıyoruz. Yani gübre ham maddeleri bakımından biz dışarıya bağımlıyız. Biz leonardit kaynaklı ve leonardidin farklı türevleriyle ilgili gübreleri oluşturduğumuz zaman kimyasal gübre kullanımını yüzde 20-25 oranında azaltabiliriz, dışarıdan aldığımız ham maddeyi de böylece azaltmış oluruz. Biz bölgemizde bulunan leonardit kaynaklarını tarım sektörüne transfer ettiğimiz zaman hem Türkiye'nin topraklarını canlı ve sağlıklı kılacağız hem de bu kaynaklara Orta Doğu ve Afrika ülkelerinden yoğun talep gelecek."