Etkinlik, BM Çevre Programı (UNEP) New York Ofisi Devletlerarası İlişkiler Direktörü Jamil Ahmad moderatörlüğünde, Türkiye'nin BM Daimi Temsilciliği, UNEP ve BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN Habitat) tarafından düzenlendi.
BM 78. Genel Kurul Başkanı Dennis Francis'ın yanı sıra çok sayıda büyükelçi, diplomatik temsilci, sivil toplum kuruluşlarının temsilcisi ve gazetecilerin katıldığı etkinlik, sıfır atık konusunda bilinçlendirmeye yönelik video gösterimiyle başladı.
Katılımcılara, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın, 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü dolayısıyla BM, OECD, UNESCO, Türkiye'nin daimi temsilcilikleri, UNEP ve dış misyonlarda düzenlenecek etkinliklere gönderdiği video mesaj gösterildi.
"GELİN, BUGÜN ATIĞIN YIKICI ÇARKINDAN KURTULMAYI TAAHHÜT EDELİM"
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, etkinlik için gönderdiği video mesajda, "Gelin, bugün atığın yıkıcı çarkından kurtulmayı taahhüt edelim." çağrısında bulundu.
Türkiye ve Emine Erdoğan'a vizyonu ve liderliği için teşekkürlerini ileten Guterres, "Gezegenimiz her yıl çöplük yığınına boğuluyor." dedi.
Guterres, bu durumun bilinen etkilerinin yanı sıra hastalık ve ölüme yol açtığına dikkati çekerek, "Aşırı tüketim bizi öldürüyor. İnsanlık için müdahaleye ihtiyaç var." ifadesini kullandı.
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan UNEP New York Ofisi Direktörü ve BM Genel Sekreter Yardımcısı Ligia Noronha, Türkiye'ye öncü rolü için teşekkürlerini iletti.
Atık kirliliğinin iklim krizinin ana tetikleyicilerinden biri olduğunu belirten Noronha, "Tekrar kullanamayacağımız ve geri dönüştüremeyeceğimiz tek bir şey var, o da zaman. Zamanı daha akıllıca kullanmamız gerekiyor." uyarısında bulundu.
"SIFIR ATIK İLKELERİNİ BENİMSEMELİYİZ"
Türkiye'nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Sedat Önal, Türkiye'nin Emine Erdoğan'ın liderliğinde 2017'de başlattığı Sıfır Atık Hareketi ile uluslararası alanda sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerini destekleme ve sıfır atık girişimleri hakkında farkındalık yaratma konusunda aktif rol aldığını dile getirdi.
BM Genel Kurulunun 2022'de oy birliğiyle kabul ettiği BM Sıfır Atık Kararı'nın çok önemli bir dönüm noktası olduğuna işaret eden Önal, bunun ardından BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulunun kurulduğunu anımsattı.
Önal, Kurulun ilk toplantısının geçen sene Emine Erdoğan'ın başkanlığında İstanbul'da gerçekleştiğini anımsatarak, Kurulun dünya genelinde başarı hikayeleri ve iyi uygulamalar hakkında bilgi toplayarak farkındalık yaratmaya devam ettiğini dile getirdi.
Büyükelçi Önal, Kurul bünyesinde Küresel Sıfır Atık Ödülleri, Sıfır Atık Yılı ve Küresel Sıfır Atık Fonu kurulmasına ilişkin çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
"Sıfır atık vizyonunu benimsemek, zamanımızın en önemli sosyal, ekonomik ve çevre sorunlarıyla mücadele etmeye katkı sağlar." diyen Önal, öncelikli olarak atığın çevre ve biyoçeşitlilik üzerinde çok olumsuz etkileri olduğuna dikkati çekti.
Önal, çevre kirliliği atıklarının iklim değişikliğini tetikleyen temel unsurlardan biri olduğunu kaydetti.
Sıfır atık girişimlerinin çok büyük ekonomik fırsatları da beraberinde getirdiğine işaret eden Önal, sıfır atık yaklaşımının Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'ni yerine getirmek için kritik öneme sahip olduğunu söyledi.
Önal, "Gelecek nesillere sorumluluğumuzu yerine getirmek için sıfır atık ilkelerini benimsemeliyiz. Sıfır atık vizyonunun uygulanması için daha fazla vakit kaybedilmemeli." mesajını verdi.
"2050'DE OKYANUSLARIMIZDA BALIKLARDAN ÇOK PLASTİK OLACAK"
BM 78. Genel Kurul Başkanı Francis ise Türkiye'nin sıfır atık girişimlerine ilişkin çabalarını takdir ettiklerini belirtti.
Özellikle Emine Erdoğan'ın öncü rolüne dikkati çeken Francis, "Sayın Emine Erdoğan'ın ülkesinde başlattığı Sıfır Atık Hareketi, Genel Kurul'un 30 Mart'ı Uluslararası Atık Günü ilan eden kararı kabul etmeye teşvik etti. " dedi.
Atık konusunda rakamların endişe verici bir tablo çizdiğine dikkati çeken Francis, her yıl 2,24 milyar ton kentsel katı atık ortaya çıktığını kaydetti.
Francis, aynı zamanda her yıl 931 milyon ton gıdanın atığa dönüştüğünü bildirdi.
Gıda kaybı ve atığının sera gazı emisyonlarının yüzde 10'una tekabül ettiğini vurgulayan Francis, "Eğer değişikliğe gitmeden devam edersek 2050'de okyanuslarımızda balıklardan çok plastik olacak." uyarısında bulundu.
Sürdürülebilir uygulamalara geçilmesi gerektiğinin altını çizen Francis, hiçbir ülkenin sıfır atığa dönüşümde geride kalmaması gerektiğine işaret etti.
"DAHA İYİ BİR GELECEĞE YÖNELİK ŞANSIMIZI ÇÖPE ATIYORUZ"
UNEP İcra Direktörü Inger Andersen, gönderdiği video mesajında, "Daha iyi bir geleceğe yönelik şansımızı çöpe atıyoruz." ifadesini kullandı.
Andersen, doğanın atık yaratmadığını, insanlığın da bunu hatırlayarak atığa son vermesi gerektiğini dile getirdi.
BM Habitat İcra Direktör Vekili Michal Mlynar da Türkiye'nin Genel Kurulda alınan BM Sıfır Atık Kararı bağlamında oynadığı öncü role dikkati çekti.
Emine Erdoğan'ın sıfır atık alanındaki girişiminin öncü bir örnek teşkil ettiğini anlatan Mlynar, "Bu çığır açan girişimi desteklemek bizim için ayrıcalık." diye konuştu.
Mlynar, sıfır atık hedefini bir ütopya olarak görmemek gerektiğini, insanların kendi eliyle yarattığı atık yaralarını sarmanın mümkün olduğunu belirterek, kendilerinin bu yönde bilinçli şekilde çaba sarf etmeye devam edeceklerini söyledi.
Kimyasallar ve Atıklar Gençlik Platformu Temsilcisi Shannon Lisa, 150'den fazla ülkeden üyesi bulunduğunu, atık yönetme sürecine "genç insanların çözümlerini" katmaya çalıştıklarını ifade etti.
Lisa, sıfır atığın herkesin kaygısı olması gerektiğini dile getirerek, "Gençler ve toplumların yönetmesine izin verilirse, liderler onları takip eder." dedi.
Konuşmacıların ardından Pakistan, Tacikistan, Azerbaycan, Surinam, Özbekistan, Avrupa Birliği, Singapur, Sierra Leone, ve Katar'ın BM Daimi temsilciliklerinden üst düzey katılımcılar de beyanlarında, Türkiye'nin çabalarına dikkati çekti ve takdirlerini sundu.