Norveç deyip geçmeyin

Gülay Kurt

Norveç halkı ve kültürü itibariyle dünyanın gelişmiş ülkelerinden biridir. Hem refah seviyesi hem de kültür seviyesi dünya ortalamasının çok üzerindedir. Burada insanların yaşamlarını en iyi şekilde yaşamak için çalışırlar. Yaşam kalitelerine oldukça önem verirler. Her detayı düşünerek kendilerini mutlu etmeye gayret ederler ama bu konuda ne kadar başarılı olmuşlar bu tartışılır. Norveç, halkı ve evleriyle ilham alınacak pek çok şeyi bünyesinde barındırır. Peki Norveç nasıl bir ülkedir, kimlerdendir önce buna kısa bir göz atalım. 

GELİŞMİŞ EKONOMİYE SAHİP 

Norveç 872 yılında bir krallık olarak kurulduğu günden beri ayaktadır. Krallık diyorum çünkü krallıkları hala devam etmektedir. Norveç Krallığı, Kuzey Avrupa’da ve İskandinav Yarımadası’nın batı kısmında yer alan bir Avrupa ülkesidir. Norveç’in kuzeyinde Kuzey Denizi, batısında Norveç Denizi ve güneyinde Baltık Denizi bulunmaktadır. Norveç’in üç tarafı denizlerle çevrilidir (Bizim ülkemiz gibi). Norveç’in kuzeyinde ve batısında onun hükümetinin altında bulunan adaları vardır (Bizim gibi adalarını kaybetmemiş). 

Norveç, monarşi sistemiyle yönetilen ve gelişmiş ekonomiye sahip olan bir ülkedir (Bizim gibi parlamenter sisteme geçince krallarını sürgüne göndermemişler aksine sahip çıkıp daha da zenginleşmişler). 21 Ocak 1991 tarihinden itibaren Norveç kralı unvanını V. Harald almıştır. Norveç kralı, Norveç ordusu ve kiliselerinin başında yer almaktadır (Bizim gibi halifeliği kaldırıp dini hayattan uzaklaşmamışlar).

TARİHTEN BU YANA PEK ÇOK YAPI AYAKTA

Norveç Kralı, parlamentoda hükümet tarafından hazırlanan yasaları veto etme hakkına sahipti. Fakat günümüzde bunun sadece sembolik anlamı kalmıştır ve parlamentoda önerilen yasaları kralın onaylaması anlamına gelmektedir. Sembolik de olsa birçok Avrupa ülkesi gibi krallıklarına sahip çıkıp bunu turizme yönlendirmeyi çok iyi başarmışlar. Çünkü Avrupa devletlerinin çoğu eskiyi koruyup kollama muhafaza etme ve yaşatma alanında sadece binaları değil tarihin bütün objelerine de sahip çıkıp, her türlü malzemeyi kullanmayı akıl edebilmiştir. İngiltere, İspanya, Danimarka, İsveç, Hollanda bunlardan bazılarıdır. 

Tarihe ve kültürel değerlere saygılarından dolayı birçok özel yapı bugüne kadar gelebilmiş durumdadır. Durum böyle olunca geleneksel Norveç mimarisiyle tarihi bir olunca masallardan fırlamış gibi gözüken manzaralar da kaçınılmaz oluyor. Buna en büyük katkı ise Norveç’teki yapıların çoğu sadece o bölgeden elde edilen kaynaklarla inşa edilmesi olduğu düşünülüyor. 

DÜNYANIN EN MUTSUZ ÜLKESİ

Doğal kaynaklarını kullanmada belki de dünyanın en başarılı ülkesi olan Norveç’in nüfusunun sadece 4,6 milyon (İstanbul’un bir ilçesi kadar), yıllık nüfus artışının ise sadece yüzde 0,4 olmasının büyük katkısı var elbette. Başkenti Oslo’da bile sadece 500 bin insan yaşamaktadır. 

Norveç nüfusu yüzde 90 ve üzeri oranla Norveçlilerden oluşur. Buradan anladığımız üzere demografik yoğunluk tek tip olduğu için etnik sorunları da yoktur. Belki de bu yüzden mültecilere kapısını hepten kapayan Norveç yabancılardan sadece turist olarak hoşlanır. Peki bütün bu gelişim, refah seviyesinin yüksekliği Norveç halkının mutlu olmasına yetmiş mi? Cevabımız hayır ne yazık ki. Çünkü devlet vatandaşın ayağı taşa değmesin diye o kadar çok uğraş vermiştir ki vatandaşa uğraşacak bir şey kalmamıştır. Paylaşmayı, yardımlaşmayı reddedip, dünyanın sorunlarına kapısını kapayan Norveç, dünyanın en mutsuz ülkesi olarak gösterilmektedir. Bu da ayrı bir ironidir. Demek ki bazı şeyler eksik kalmış!   

Biz Norveç’in doğal ve mimari güzelliklerine bakalım tekrar… 

DOĞAYLA İÇ İÇE 

Norveç’in mimari üslubu Norveç doğasından etkilenerek doğal, sade, işlevsel temalara yer verir. Özellikle modern mimari yapının temelini bunlar oluşturur. Bu anlamda çok başarılı yapılar vardır. Bunlardan modern mimari tarzdaki evleri ise doğaya saygılı evlerden oluşmuştur.

Norveç’in batı kıyısında Trollstigen bölgesinde inşa edilen tasarım ziyaretçiler için harika bir kafa dinleme merkezi veya kaçamak alanı da olabilecek özelliklerde. REIULF Ramstad Architects tarafından tasarlanan yapı Norveç’te yılın binası seçildi. Amorf duruşu ve elastik formu tasarımın öne çıkan yanlarından sadece bazıları.

Mimari ile peyzajın uyum konusunda harika bir örnek teşkil ettiği tasarım için doğayla iç içe deyimini kullanmak sanırız yanlış olmaz. Su köprüleri doğal görünümlü su tünelleri ve geçiş köprüleri ile efektif bir tasarım. Bu evlerin en büyük özelliği modern yapılarının yanı sıra içlerinde bulunan az eşya ve sade tasarımlarıyla öne çıkmaları.

VİKİNG SOYU 

 Norveç halkının çoğu yüzde 90’ı Vikinglere dayandığı için eski köy evleri ve kasabaları adeta masallardan çıkmış gibidir. Yemyeşil çatıları ve sincap evi gibi küçücük evleriyle görülmeye ve yaşamaya değer mekanları büyüleyicidir.  Bozulmayan doğası, soğuk ama insanın içini ısıtan yeşillik fışkıran evleriyle insanın içini ısıtır.