Grip, hasta bir insanın öksürükle havaya attığı enfekte partiküllerin sağlam insanlar tarafından solunum yoluyla alınmasıyla bulaşır. Kirli ellerle de yayılım mümkündür. Kalabalık ortamlarda kolayca insandan insana geçiş gösterir. Ilıman bölgelerde kışın yıllık salgınlar meydana getirir.
BELİRTİLERİ NELER?
Mevsimsel grip yaklaşık 2 günlük kuluçka süresinin ardından ortaya çıkan ani başlangıçlı yüksek ateş, öksürük (genellikle kuru), baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, boğaz ağrısı, burun akıntısı veya burun tıkanıklığı, ciddi halsizlik, yorgunluk, titreme, bazen ishal ve kusma ile karakterizedir.
Öksürük ağır olabilir ve 2 hafta ya da daha uzun süre devam edebilir. İnsanların çoğu herhangi bir tıbbi tedaviye gerek kalmadan 1 hafta içinde iyileşirler. Ama bazı insanlarda hayatı tehdit edebilen ve ölümle sonuçlanabilen komplikasyonlar (zatürre, bronşit, sinüs ve kulak enfeksiyonları ) gelişebilmektedir.
Küçük çocuklar, 65 yaş ve üzeri insanlar, hamileler ve kronik hastalığı olanlar (astım, diyabet, kalp hastalıkları gibi) bu kapsamdadır. Kronik sağlık problemleri kötüleşebilir, astımlı hastalarda griple tetiklenen astım atakları, kronik konjestif kalp yetmezliği bulunan hastalarda durumlarının ağırlaşması söz konusu olabilir.
Bütün grip hastalarında ateş olmayabileceği akılda tutulmalıdır.
TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Her ne kadar klinik düşündürse de, bir çok virüs grip benzeri semptomlara neden olduğu için kesin tanı ancak laboratuvar testleriyle konulabilir. Otuz dakika veya daha az sürede sonuç veren hızlı influenza tanı testleri en sık kullanılmaktadır.
Bu test yanlış negatif sonuçlar verebildiğinden, özel laboratuvarlarda yapılan daha kesin ve hassas grip testleriyle tanı desteklenmelidir. Tedavide bazı ülkelerde antiviral ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar ciddi komlikasyonları ve ölümleri azaltabilir. Ancak ideal olarak semptomların başlangıcından itibaren 48 saat içinde tatbik edilmeleri gereklidir.
Bazı influenza virüsleri antiviral ilaçlara karşı tedavinin etkinliğini sınırlayan direnç geliştirmektedirler. Antiviral ilaçlar dışında semptomlara yönelik destek tedavisi uygulanır.
NASIL KORUNULUR?
Hastalıktan ve/veya ciddi sonuçlardan korunmanın en etkili yolu aşılanmadır. Güvenli ve etkili aşılar mevcuttur ve 60 yıldan fazla zamandır kullanılmaktadır. İnfluenza virüsleri sürekli değişim gösterirler. Aşıda bulunan virüsler, dolaşımdaki virüslerle iyi eşleştiği zaman aşı çok etkili olur.
Yaşlılarda aşı hastalıktan korumada daha az etkili olabilir ancak hastalığın şiddetini, komplikasyonlarını ve ölümü azaltabilir. Aşı ciddi komplikasyonlar açısından yüksek risk grubunda yer alan insanlar, bu insanların bakımıyla ilgilenen ve birlikte yaşayan insanlar için özellikle önemlidir.
Dünya Sağlık Örgütünün yıllık aşılanmayı önerdiği gruplar:
Gebeliğin herhangi bir aşamasındaki hamileler
6 ay – 5 yaş arası çocuklar
65 yaş ve üzeri yetişkinler
Kronik sağlık sorunları olanlar
Sağlık çalışanları