7 Ekim'den bu yana süren İsrail'in Gazze'ye saldırıları, ülke ekonomisinde durgunluğa, yerel para biriminin değer kaybetmesine neden oldu. Çatışmaların devam etmesi durumunda ekonomide ciddi bir daralmaya yol açacağı belirtiliyor.
İsrail'e maliyeti 17 milyar doların üzerinde
Eski İsrail Merkez Bankası başekonomisti Asher Blass, İsrail'de ekonomik büyümenin çatışmalardan olumsuz etkileneceğini, gerilemenin boyutunun çatışmaların süresine bağlı olacağını ifade etti.
Yatırım şirketi Psagot'un başekonomisti Guy Beitor da "İsrail'in girdiği çatışmanın uzun sürmesi ve ekonomide talebe ciddi zarar vermesi bekleniyor" dedi.
Tel Aviv'deki yatırım kuruluşu Meitav'ın başekonomisti Alex Zabezhinsky ise 60 gün süreceğini tahmin ettikleri çatışmaların maliyetinin 17 milyar doların üzerinde olacağını belirtti.
Söz konusu tutar, mühimmat ve yedek askerlerin seferber edilmesi, doğrudan çatışmaların maliyeti, maddi zararın tazmini, işletmelere ve ailelere yardım ödemeleri ve işsizler için tazminatı içeriyor. Bu tutar, toplam ekonomik çıktının (GSYH) yüzde 3,5'ine tekabül ediyor. 7 Ekim'de başlayan çatışmaların maliyetinin iki ülke arasında daha önce yaşanan çatışmaların maliyetinden yüksek olacağı tahmin ediliyor.
“İsrailli işletmeler zor durumda”
İsrail'in ekonomik performansının kötüye gitmesini manşetine taşıyan Financial Times, “Savaş ekonomiyi vururken İsrailli işletmeler zor durumda” başlıklı bir haber yayımladı.
Ülkede 350 bin kişinin yedek askerlik görevi için Gazze Şeridi ve Lübnan sınırına gönderilmesi de iş gücünü olumsuz etkiledi.
İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de işletmelerin kayıplarını telafi için paket açıkladı.
İsrail Merkez Bankası, küçük işletmeler için 2,6 milyar dolarlık kaynak ayırdı.
“Şirketlerin üçte biri kapandı”
Financial Times, Gazze'ye en yakın bölgelerde işletmelerin üçte ikisi ya kapatıldı ya da faaliyetlerini minimuma indirdiğini, yarıdan fazlasının ise yüzde 50 veya daha fazla gelir kaybı bildirdiğini ortaya çıkardı. Belediyeler ise çok sayıda şantiyeyi kapattı.
"Aklını başına al Netanyahu"
Geçtiğimiz hafta 300 önde gelen İsrailli ekonomistten oluşan bir grup, Netanyahu ve Smotrich'e "aklını başına toplama" çağrısında bulundu.
Açık bir mektupta, "İsrail'in aldığı ağır darbe, ulusal önceliklerde köklü bir değişiklik yapılmasını ve fonların savaşın zararlarını gidermek, mağdurlara yardım etmek ve ekonominin rehabilitasyonu için büyük miktarda yeniden yönlendirilmesini gerektiriyor" dediler.
Netanyahu Perşembe günü yaptığı açıklamada destek paketinin "sadece başlangıç" olduğunu söyledi.
Ancak bir düşünce kuruluşu olan Start-Up Nation Policy Institute'un başkanı ve ekonomistlerin mektubunun imzacılarından biri olan Eugene Kandel, hükümetin "durumun ciddiyetini hâlâ anladığını göstermediğini" söyledi.