Dün günü 89,35 dolar seviyesinde tamamlayan Brent petrolün varil fiyatı bugün saat 21.29 itibarıyla kapanışa göre yüzde 1,53 artışla 90,72 dolar oldu. Aynı saatte Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 86,79 dolardan alıcı buldu. Böylece petrol fiyatları Ekim 2023'ten bu yana en yüksek seviyesinde seyrediyor.
Fiyatlardaki yükselişte, jeopolitik gerilimin yol açtığı arz endişeleri ve diğer para birimleri karşısında değer kaybeden ABD doları etkili oldu.
İsrail, uluslararası ateşkes çağrılarına rağmen kuşatma altındaki Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını sürdürüyor. Buna karşılık, Yemen'deki Husiler, petrol ve akaryakıt sevkiyatı için dünyanın en sık kullanılan deniz yollarından biri olan Kızıldeniz'de İsrail ile bağlantısı olan gemileri hedef alıyor.
ABD, önceki gün Husilere ait insansız deniz aracını imha ettiğini bildirdi. Buna cevaben dün açıklama yapan Yemen'deki İran destekli Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, "Filistin meselesindeki tutumumuzdan taviz vermeyeceğiz ve bu konuda geri adım atmayacağız." ifadelerini kullandı.
Ayrıca, Rusya'da petrol rafinerilerine yönelik insansız hava araçları ile yapılan saldırılarda bazı rafinerilerde üretim kısmen durmuştu. Küresel arzın yaklaşık yüzde 8'ini oluşturan Rus ham petrol ve rafine ürünlerinde saldırılar sonrası ihraç kapasitesinin düşebileceği endişesi fiyatları yukarı yönlü desteklemeye devam ediyor.
ABD dolarının diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesi petrol fiyatlarının yükselmesine yardımcı oluyor. Zayıf doların, döviz kullananlar için petrolü daha ucuz hale getirerek talebi artırması bekleniyor. ABD dolarının diğer para birimleri karşısındaki değerini ölçen ABD dolar endeksi yüzde 0,11 düşüşle 103,880 dolar oldu.
BRENT PETROL NEDİR?
Dünya petrol piyasasına yön veren petroldür. Londra Brent ya da Brent Blend olarak da bilinir. Çıkaran şirket Shell tarafından "Brent Goose" ismi verilmiş olup, içeriğinde %0,37 oranında sülfür bulunur ve bu da Brent Petrol'ün işlenmesi daha kolay olan "tatlı petrol" sınıfında yer almasını sağlar.
Ham petrolü işleyen rafineriler için düşük sülfürlü yani tatlı dediğimiz petrolden benzin veya dizel yakıtı üretmek daha kolaydır. Bu bölgeden çıkarılan petrol tatlı ve hafiftir. Bu yüzden rafine edilmesi kolay dolayısıyla benzin ve dizel yakıt üretimi için uygundur. Ayrıca denizden çıkarıldığı için nakliyesi doğrudan deniz üzerinden uzak bölgelere gönderimini kolaylaştırır.
Petrolün fiyatı için nereden geldiği ve hangi bölgeden çıkarıldığı önem arz eder. Üretimi daha ucuz ve hızlı olan daha çok talep görür. Denizden çıkarılan petrol ile karadan çıkarılan petrol fiyatı arasında da fark vardır.
BİR VARİL BRENT PETROL KAÇ LİTREDİR?
SPK'nın internet sitesinde yer alan verilere göre; bir varil petrol 42 galon ham petrol eşdeğerindedir (159 litre).
Bir varil ham petrolden, 19,6 galon benzin, 10 galon dizel yakıt ve ısıtıcı yakıt, 4 galon jet yakıtı, 1,7 galon ağır akaryakıt, 1,7 galon LPG ve 7,6 galon diğer türevler üretilebilmektedir.
Bütün ham petroller eş değerde değildir.