Baba

Hüseyin Karaca

Modern dünyada baba, bedelini bedeninde ödediği bir sorumluluk senaryosunun başrol oyuncusudur. Özellikle metropol şehir hayatında adı konulmayan bir kaos içinde hayata tutunmanın, geleceğe umutsuz gözlerle bakmanın adıdır baba. Artık o ne mitolojik bir efsane ne de ayet, hadis ve evliya menkıbelerinde fon müziği eşliğinde anlatılacak bir masal kahramanıdır. Baba dediğin bugün, modern kölelik kadrosunun tüketim kargosudur. Ahir zaman neslinden cepheye sürülecek ilk kurbandır. Evlilik maliyetleri altında ezilmiş, borç senetlerine bağlı dağ gibi biriken dertlerini kimseye söyleyemeden metrolarda tramvaylarda otobüslerde yürüyen canlı cenazedir. Baba yalnızlığın adıdır. Modern iletişim araç gereçlerinin alabildiğine geliştiği bir dünyada market pazar kredi kartı üçgeninde günlerini dolduran bir hükümlüdür baba. Ak saçlar artık yaşlılığın değil genç yaşta saçına karlar yağmış modern dünya babalarının simgesi olarak UNESCO tarafından kaydedilmelidir.

CENNETİ ÖZLEYEN

Ne olursa olsun baba, bütün zorluklara rağmen, yeryüzünde cennetini özleyen Adem’dir. Havva’sı ile aile dünyasında nice kulluklara imza atacak Rahman’a muhatap kılınmış halifedir. Aile, sadece salt bir hak batıl mücadelesi değil, tercihler dünyasında iradenin iki tarafı kesen bıçak mihnetiyle sınanması tarihidir. Peygamberler tarihi neredeyse babaların oğullarıyla, oğulların babalarıyla sınanma tarihidir. İnsanlığın babası Hz. Adem’in İblis ile sınavı, insanlığın ikinci babası sayılan Hz. Nuh’un kavmiyle, oğluyla imtihanı. Hanımı ile imtihan olunan Lût (A.S.), oğluyla imtihan olan Nuh, Musa’yı büyütmek için firavun kocasıyla sınava tabi tutulan Asiye’nin de tarihidir. Babasız dünyaya gelen İsa’daki toplumsal algı, çocuğunu bir babasız dünyaya getiren Meryem’de bin bir ıstırap bin bir sabır çiçeği…

REHBERDİR

Babalık Salih bir evlat talebidir. Ve bu talebe “Kün” hitabından ödül iffetli evlat Yahya müjdesidir. Yaşlı başlı “Zekeriyya (A.S.) Rabbine şöyle dua etti: Ey Rabbim, bana senin katından bir pak ve mübarek çocuk ihsan et; muhakkak ki sen duayı hakkıyla kabul edensin. Zekeriyya mabette durmuş namaz kılarken melekler ona şöyle nida ettiler: Allah sana, kendisi tarafından gelen bir kelime'yi (Hz. İsa’yı) tasdik edici, efendi, iffetli ve sâlihlerden bir peygamber olarak Yahya'yı müjdeler. (Ali İmran 3/38-39) Huşu ile kıldığı namazlarında var olan rehber nebidir baba. Namazıyla var olanı değiştiren, namazıyla yeniyi ikame edendir. "Dediler ki: Ey Şuayb! Babalarımızın taptıklarını (putları), yahut mallarımız hususunda dilediğimizi yapmayı terk etmemizi sana namazın mı emrediyor? Oysa sen yumuşak huylu ve çok akıllısın!” (Hud, 11/87)

GÖZLERİ AÇILAN

Babasının ilgisini teveccühünü kazanmak için kıskançlıktan kardeşini kuyuya atacak kadar beşerî sınırlar zorlayanlara yine de babalık yapabilmek Yakub olabilmektir. Yusuf'un gömleği ile gözleri açılandır. Baba, Yusuf’un kokusunu kilometreler ötesinden alabilen Yakub hüznüdür. "Kafile (Mısır'dan) ayrılınca, babaları (yanındakilere): Eğer bana bunamış demezseniz inanın ben Yusuf'un kokusunu alıyorum! dedi. "(Yusuf 12/94) Baba, fiziki bedende kan bağı değil, vefada adalette insafta timsaldir. "Ey iman edenler! Adaleti titizlikle ayakta tutan, kendiniz, ana-babanız ve akrabanız aleyhinde de olsa Allah için şahitlik eden kimseler olun." (Nisa 4/135)

CESUR EVLATTIR

Baba, soru sorabilen, babasını sorgulayabilen yarının babası olacak cesur evlattır. "Hani İbrahim, babasına ve kavmine: Siz kime kulluk ediyorsunuz? demişti." (Saffat, 37/85) "Bir zaman İbrahim, babasına dedi ki: Babacığım! Duymayan, görmeyen ve sana hiçbir fayda sağlamayan bir şeye niçin taparsın? "(Meryem 19/42) Gerekçesi olmayan abes boş bir itiraz değil, alternatifi inşa ederek itiraz etmenin adıdır İbrahim. "Babacığım! Hakikaten sana gelmeyen bir ilim bana geldi. Öyle ise bana uy ki, seni düz yola çıkarayım." (Meryem 19/42) Hanif bir tevhidin imzasını atması bundandır İbrahim’in (A.S). Peygamberlerin atası olması, Muhammed Mustafa’nın dedesi olması boşuna değildir. Bir arkadaştan öte hasbi bir hasbihaldir babalık, İbrahim ile oğul İsmail arasında. Birlikte salih amel işleme azmi, mukaddes bir davaya, bu davanın mukaddes binasına Kabe’ye bir tuğla koyma heyecanıdır. “Bir zamanlar İbrahim, İsmail ile beraber Beytullah'ın temellerini yükseltiyor, şöyle diyorlardı: Ey Rabbimiz! Bizden bunu kabul buyur; şüphesiz sen işitensin, bilensin” (Bakara 2/127)

ALLAH’IN EMRİ

Yakın temas kurmadığın evlattan fedakârlık beklenemeyeceğinin örneğidir babalık. Yanına sokulmadığın derdine aşina olmadığın evlatların başka limanlara sığınmasına kızmanın abes olduğunun göstergesidir. "Babasıyla beraber yürüyüp gezecek çağa erişince: Yavrucuğum! Rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin? dedi. O da cevaben: Babacığım! Emrolunduğun şeyi yap. İnşallah beni sabredenlerden bulursun, dedi." (Saffat 37/102) Babaya merhamet etmek, babaya hürmet göstermek Mevla’nın emri: "Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, kendilerine “Of!” bile deme; onları azarlama, ikisine de güzel söz söyle." (İsra 17/23) Rızkının çoğalmasını ve ömrünün uzamasını isteyen kimse, akrabasını kollayıp gözetsin!” (Buhârî, Edeb 12) hadis-i şerifi ne büyük müjde salih evlatlara. “İbrahim babasına: “Ant olsun senin için mağfiret dileyeceğim. Fakat Allah'tan sana gelecek herhangi bir şeyi önlemeye gücüm yetmez” demişti.” (Mümtehine, 60/6) Babalık vahyin hükmü söz konusu olduğu zaman hakikate râm olmak. Beşere beşer kadar, kula kul kadar değer vermek, vahyin gayb öğretisine karşı teslimiyet örneği sergilemek. "İbrahim'in babası için af dilemesi, sadece ona verdiği sözden dolayı idi. Ne var ki, onun Allah'ın düşmanı olduğu kendisine belli olunca, ondan uzaklaştı. Şüphesiz ki İbrahim çok yumuşak huylu ve pek sabırlı idi."(Tevbe 9/114) "Bir zaman İbrahim, babasına ve kavmine demişti ki: Ben sizin taptıklarınızdan uzağım.” (Zuhruf 43/26)

DONANIMA SAHİP OLMAKTIR

Baba olmak, “Biz babadan böyle gördük” deyip nebevi dirilişe direnen yeniliğe kapalı akıllara, alternatif sunabilecek donanıma sahip olmaktır. “Biz senden önce bir memlekete bir uyarıcı gönderdiğimizde oranın şımarık zenginleri, “Şüphe yok ki biz babalarımızı bir din üzerinde bulduk. Biz de elbette onların izlerinden gitmekteyiz” demişlerdir. (Zuhruf 43/23) "Onlara “Allah'ın indirdiğine uyun” dendiğinde: Hayır, biz babalarımızı üzerinde bulduğumuz yola uyarız, derler. Ya şeytan, onları alevli ateşin azabına çağırıyor idiyse!" (Lokman 31/21) Geylanilerin İmam Rabbanilerin, Gazalilerin, Şazelilerin kaderidir bu. Yüzyıllarına damga vuran her velinin vasfıdır babalık.

YOLDAŞ, SIRDAŞ

Velhasıl Muhammed Mustafa ahlakıdır baba. Kisra beldelerinden sürüklenip gelmiş Selman’a ehl-i beytimdendir diyebilme özgüvenidir. Üsame’yi, Enes’i hane-i saadette büyütmek, ümmete mürşit olarak hazırlamaktır. Fatıma’nın babası, Alî’nin kayın pederi, Hasan Hüseyin’in dedesi, Hatice’ye bir ömür vefalı eş, Aişe’ye hususi müderris, Mekke Medine’ye diyâr, Ebubekir Sıddîk’a mağarada sâdık yâr... Ümmetine sevdalı, ümmetine düşkün Nebidir... Sahabesine yoldaş, rabbânî mürşidlere sırdaş... Zordur baba olmak... Modernizm çağında, hele hele golabal salgın hastalıklar asrında daha zordur. Sabah namazına kaldırırken evlatlarını, bir sabırlı bekleyiştir. Helâl yaşamanın sembolü ailenin direğidir. Gözünü haramdan sakınan, Yusuf iffetini kuşanan. Mushafına damlayan gözyaşında bir hatim bereketini yaşatan... Abdest suyunda okyanus huzuru; ırmak gibi akıcı sohbetlere vatan... Yıpranmış seccadesinde yaşlanmayan delikanlı. Kahrında da lütfunda da Rahman’a tevekkülüyle şanlı.