Önce kendi hayatına azimle, kabullenişle... sonra bu azmiyle babasına, Türkiye'ye ve hatta tüm dünyaya insanlığın mayası oldu...

Maya 7 yasinda Suriyeli...Babası Muhammed el Meri bir babanın evladı için yapabileceklerinin, özverinin en büyük örneği..Babası Maya'yı belki de en iyi anlayacak insan..Muhammed el Meri'nin de doğuştan elleri ve ayakları engelli..Maya da doğduğunda dizleri problemli olarak dünyaya geldi ve bacaklarının kesilmesi gerekti 

Gün geçti savaş oldu, çadır kentte yaşamaya başladilar..Ona da alıştılar, tabii ne kadar alışılırsa Maya yürüme çağına geldi sürünerek de olsa yürümeyi öğrendi. Babası Muhammed ek Meri, Maya'ya PVC borulardan ve  konserve kutulardan derme çatma adı protez olan ama kendi protez olmayan aparatları yaptı. Maya onunla da yürümeyi başardı....

Çadırkente yardım için giden doktorların gözüne çarptı Maya'nın bu durumu. Ardından görüntüleri ulaşabilecek en doğru isme Mehmet Zeki Çulcu'ya ulaştı.

Mehmet bey Maya'dan, Maya'nın mücadelesinden söz ederken o kadar coşkulu, o kadar içten anlatıyor ki Maya'nın Mehmet beyi, Mehmet beyin de Mayayı bulması tesadüf değil diyor insan.

Maya ile karşılaşmanız nasıl oldu??

Maya'nın videosunu bir arkadaşım benimle paylaştı videoyu izler izlemez dehşete kapıldım, şoka uğradım. Hemen videoyu atan kişiye Maya'ya ulaşmak istediğimi bildirdim. Biz bir şekilde Suriyedeki dernekler vasıtasıyla Maya'ya ulaştık ancak tam nokta olarak ulaşma durumumuz olmadı. Sonrasında twitterda paylaştım ve Maya'nın protezlerini üstleneceğimi ilettim. Çok çabuk reaksiyonlar aldık. 

Daha önce Suriye'ye 4 kere gittim bu sırada diğer STK'larla tanışmıştım. İKRA-Der Maya'ya ulaştı. Ancak Maya'nın tedavi için Türkiye'ye gelmesi gerekiyordu. Getirilmesi için çalışmalara başladık. Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık hemen kabul etti. Maya'nın yaşadığı bölgeye yakın kamptan görevlileri Maya'nın ailesinin yanına gönderildi. 4 gün gibi kısa bir sürede Maya İstanbul'a getirildi.

Maya'nın yaşadığı yer bir film seti değil, o taşlar kayalar çadırlar ve kayalar tamamen gerçek ve bu yaşam gerçekten çok zor Maya sadece bu kadarını biliyor. Maya babası ona protezvari şeyi yapmadan önce sürünerek gidiyordu, tabii bir baba yüreği, sevgisi işin içerisine girince "olmaz" denilen iş oluyor. Normalde dünyanın hiçbir yerinde protez ortez tekniğiyle ilgilenen hiçbir otorite bunun üzerinde, bu sistemin üzerinde birinin günlük yaşamını sürdürebileceğine, ondan bir yürüyüş gereci olarak, bir protez gibi faydalanabileceğine inanmaz. Ancak bunları gördük ve dünya da birçok ajans vasıtasyıla bunlara şahit oldu. Çok ilginç bir vaka ve arkasında bir rüzgar oluştu. Bu da babanın sevgisini yüreğini ortaya koyarak çocuğunun acısını dindirmeye, yoksunluğunu gidermeye çalışmasının inanılmaz bir örneği

Sizi en çok etkileyen şey sanırım bu oldu, imkansızlıktan imkan doğurmaya çalışmak....

Acının içinde acı. Aslına bakarsanız bu çocuk savaş mağduru değil doğumsal bir problem var. Ama vakayı görüyorsunuz böyle bir hayat sürdürülebilir bir hayat değil, yani bu çocuk okula gidiyor, çanta taşıyor, belki annesine çadır işlerinde yardım ediyor. Mesleğim de bu olunca düşünüyorsunuz, her teknolojiyi kullanıyorsun 3D scanner ile insan ölçüleri alıyor, 3D printerlarda onlara soketler yapıyorsun, eklem yapılacağında bilgisayar destekli mikro işlemci eklemler kullanıyorsun bütün bunları yaparken bu olanakları kullanmamıza rağmen , insanların konfor beklentileri ve beğeni eşikleri öyle yukarılarda ki bazen biyonik bir el yapıyoruz, hastanın sağlıklı eli de tüylü, yapılan biyonik ele tüy eklemenizi istiyor. Bir tarafta böyle bir yaşam var diğer tarafta da Maya gibilerin yaşamı var. Maya'nın yürümesine yürüme denilirse, evet yürüyordu ama bunun nasıl sorunlu bir şey olabileceğini göremeyecek, dokunmak istmeyecek, içi sızlamayacak hiçbir meslektaşımı tanımıyorum. Rabbim bizi karşılaştırdı Maya'yla ve Maya'nın tedavisini yapmak bize kısmet oldu. 

Maya ismiyle  müsemma bir oluşumun mayası oldu. Sosyal medya üzerinden "Maya Vakfı" kurmayı düşündüğünüzü yazdınız.Bu konu ile ilgili gelişme var mı?

Sosyal medya sosyal mecralar sınırlı karakterler beraberinde bir çok sorunu da yanında getiriyor. Kastettiğimiz şey aslında tam olarak insanların kafasına  oturmadı.. Aslında kastettiğimiz şey herkesin bildiği Türkiye'nin gözbebeği devlet kurumu Kızılay var, İHH var, Beşir derneği var, AFAD'ımız var, Diyanet vakfımız var. Benim aklımdan şöyle bir şey geçti. Muhakkak bu dernekler bu vakıflar kendilerine ulaşan bu tür talepleri zaman zaman değerlendiyordur. Bu savaş başladığından beri bu tür mağduriyetlerle ilgili ihtiyaçlarını karşılamak üzere  insanlar bize geldiğinde kendi yapabileceklerimizi  yapıp, yapamayacaklarımızı bu tür vakıf ve derneklere gönderdik. Bu vakıf ve derneklerden 5-6 sene 'önceliğimiz bu değil şimdi daha büyük sorunlarla uğraşıyoruz bunlara destek olamayacağız eğer olursak önünü alamayız' reaksiyonları geliyordu. . O zaman bu durumu yaşayan insanlar çocuklarımız bir şekilde kendi imkanlarıyla, yaardımlarla yurtdışından desteklerle sorunlarını çözmeye çalıştı. Ama bu kirli savaş maalesef çocuklarımızın kollarını bacaklarını yok etmeye devam ediyor. Gerek benim kendi saha çalışmalarımda, gerek buraya gelen insanlarda gördüğüm 10 binlerce çocuğun maalesef bu halde olduğunu görüyorum. Suriyeli çocukların kol ve bacaklarındaki kayıpları telafi etmek amacıyla kurulmuş vakıf olsa ve bu vakıf hiçbir hizmetle ilgilenmese  ve ihtiyaçları çatı vakıflar ve derneklerin ortak hesabından sübvanse edilse. Bu şekilde  talepler hem ortak bir havuzda toplanır hem de kaynaklar doğru kullanılır. Hem de maliyetsel avantajları olur. Yani bir merkez kurmak istesek, bunun için kira, istihdam edilecek personel, mekanalar kendi içerisinde masrafı ve maaliyeti olacak şeyler. Tabi bahsettiğim işin de kendi içerisinde bir matematiği var. yani biz bir vakıf olsak ben eminim ki biz toplu alımlarla herhangi bir kurumun alacağından daha uygun fiyatlı tek elden alabiliriz. Bu şekilde bahsedince de işi ticarete dökmek istiyormuş gibi anlşılıyor ancak, bana şimdi gelseler ve 100 hasta var biz bu 100 hastanın masrafların karşılayalım siz yapın deseler yine yapamam. Çünkü bu şekilde karadüzen olmamalı bir sisteme oturtulmalı.

Peki Kızılay'ın desteği nasıldı? Nasıl bir iş bölümü yapıldı?

Bizim şansımız Kızılay'ın başında 15 Temmuz'da şehit düşen kurum çalışanı Serhat için "Serhat'ım" diye beste yapan, güfte yazan ve bunu seslendiren sanatçı ruhlu birisi var. Kerem Kınık çok merhametli ve duygusal bir insan. Yani Kızılay'ın başında Kerem Kınık gibi birisi olmasaydı bu kadar büyük bir ilerleme kaydedilebilir miydi bilmiyorum. Maya için yapılan desteğin tarifi teşekkürü lügatımda yok. Maya için bir tercüman ve onu anlayabilecek ablalık annelik yapacak bir kadın personel geldi ve her türlü ulaşım  kolaylığı sağlandı. Kişisel olarak da bu konuyla çok ilgilendi. 

Mayanın protez süreci nasıl ilerleyecek? 

Biz Maya'ya ilk hafta geçici bir soket yaptık ve babasının yapmış olduğu konserve kutularından daha mordern bir protez yaptık denge, adımlama ve kaslarını güçlendirme süreçlerine rahat alışabilmesi için. Konserve kutularında yapılan protezlerde Maya yaşıtlarının boy ortalamasının altındaydı. Biz boyunu yükselttik ve tekrar denge çalışmaları yaptık. Maya'nın hızlı ilerlemesinin sonucu olarak da en son diz eklemi de olan bir protez hazırladık. Kendi yaşıtlarının boy ortalamasına da taşıdık kendisini. 7-8 yaş aralığında alt sınır 125 cm üst sınır 138 cmdir uluslaralarsı literatürde. Biz alt sınırı ele aldık, boyu uzadıkça dengelemesi için. Maya şimdiye kadar çevresindekilere bizlerin basketbolculara baktığı gibi aşığdan bakıyordu. Benim hedefim Maya'yı yaşıtlarının göz hizasına getirmekti. Çok şükür hızlı ilerledik ve yaşıtlarıyla aynı boy hizasında ve Maya şuanda kısa mesafeyi desteksiz yürüyebilir bir durumda. Maya gelişme çağında bir çocuk, dönem dönem soketinde değişiklikler ve boy ayarlamaları ve da olacak. 

Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Maya Vakfı'ndan desteğiniz esirgemeyin, bizlerin bugün söylediği sizlerin kaleme aldığı şeylerin bir nebze bu kanlı savaşın bitişinde katkı olursa, projelerimiz hayata geçerse ve bu çocukların hayatına dokunursa  çocukların ahının azalması, gülümsemesine katkı demektir. Bu insanların gelecekte üretecekleri her türlü faydada hayır çeşmen sadaka-ı cariye anlamına gelecektir. Bizler gelip geçiciyiz ancak bu sistem (Maya Vakfı) oturursa bu savaşın yıktığı hayatlara dokunabilmemizin anahtarı olacak.

Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık'ın Kızılay Küçükesat Şube Başkanı Serhat Önder için yazdığı ve seslendirdiği parçası.

Yenikapı Haber / Elif Yavuz/ ÖZEL